Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen
Wetenschap en Techniek
campus Kronenburg
Kronenburgstraat 47 - 2000 Antwerpen
T +32 3 220 55 80 - F +32 3 220 55 99
wt@ap.be
Communicatie en anamnese21001/1599/1819/1/31
Studiegids

Communicatie en anamnese

21001/1599/1819/1/31
Academiejaar 2018-19
Komt voor in:
  • Bachelor in de voedings- en dieetkunde, trajectschijf 1
Dit is een enkelvoudig opleidingsonderdeel.
Studieomvang: 7 studiepunten
Men kan dit opleidingsonderdeel niet volgen binnen een
  • examencontract (met het oog op het behalen van een creditbewijs).
  • examencontract (met het oog op het behalen van een diploma).
Titularis: Snoeckx Lieve
Andere co-titularis(sen): Aerts Ingrid, Baete Eline, Bauwens Meghan, Beuselinck Axelle, Callewaert Tanja, Gotink Heidi, Le Bruyn Bente, Van Laer Sofie, Van Nunen Eef, Van Vlaslaer Veerle, Vinck Billie, Wintgens Barbara
Onderwijstalen: Nederlands
Kalender: Academiejaar
Dit opleidingsonderdeel wordt gequoteerd op 20 (tot op een geheel getal).
Mogelijke grensdata voor leerkrediet: 15.10.2018 (1ste semester) of 11.03.2019 (2de semester)
Tweede examenkans: niet mogelijk.
Tolereerbaarheid: Voor dit opleidingsonderdeel moet je slagen (wordt nooit getolereerd).
Totale studietijd: 182,00 uren

Volgtijdelijkheid

Op dit opleidingsonderdeel is er geen volgtijdelijkheid van toepassing.

Korte omschrijving

Facet Zorggerichte communicatieve vaardigheden:
Beroepsmatig met mensen omgaan vraagt een grote zorgvuldigheid van de voedingsdeskundige/diëtist. Het is mede afhankelijk van jouw gedrag of de ander geholpen wordt of niet. De communicatieve vaardigheden die je dagelijks nodig hebt in de omgang met anderen vormen de basis voor beroepssituaties.
Als voedingsdeskundige/diëtist dien je een vertrouwensrelatie met je cliënt/patiënt aan te gaan, hem in zijn situatie goed kunnen begrijpen, hem helpen zichzelf in zijn situatie goed kunnen begrijpen, samen zoeken naar oplossingen en de beste daaruit kiezen. Omdat het kennen en toepassen van  motiverende gesprekstechnieken hier voor heel belangrijk zijn wordt de lessenreeks afgesloten met een inleiding rond dit onderwerp (voorbereiding PVO-Consultatietechnieken 2VD).

Facet Communicatie:
Communicatieve vaardigheden hoort tot het luik 'Communicatie en anamnese' en behelst schriftelijke communicatie en presenteren.

 

Facet Skillslab Module 1:
• Een voedingsanamnese is één van de uitgangspunten van diëtistisch handelen en een middel om de effecten van een therapie aan te tonen. Via een voedingsondervraging komt men veel te weten over de voedingsgewoonte en de samenstelling van de voeding van een cliënt.
• De manier waarop men vragen stelt en een cliënt benadert zal voor een stuk de antwoorden bepalen (open/gesloten vragen, e.d.). Daarom zijn communicatieve vaardigheden belangrijk in het beroep zoals:  
  - een vertrouwensrelatie met een ander kunnen aangaan
  - in het contact een voorbeeld zijn
• We gaan voedingsanamneses gebruiken om deze communicatieve vaardigheden te trainen in kleine groepen en in een skillslab.
• We doen dit de eerste maal met het afnemen van een voedingsanamnese met behulp van een 24-uursvoedingsnavraag ook wel 24 –uur recallmethodiek genaamd.                                                                Het kunnen afnemen van deze anamnese zal de student helpen om inzicht te krijgen in ‘maten en gewichten’, het schatten van porties, gebruik maken van hulpmiddelen.
• Dit doen we de tweede maal met het afnemen van een voedingsanamnese met behulp van een dietary history en een eetdagboek.
• Het zelf bijhouden van een eetdagboek zal de student helpen om inzicht te krijgen in ‘maten en gewichten’ en het schatten van porties.
• De bevindingen van deze anamnese gaat de student manueel berekenen met NUBEL, verder gaat men een nutritionele evaluatie maken op basis van voedingsstoffen (HGR) en voedingsmiddelen (Vigez).
• We bekijken de basiselementen die de keuze van een anamnesetechniek bepalen en er wordt ook een theoretisch overzicht gegeven van andere anamnesetechnieken.
• Het gebruik van hulpmiddelen tijdens een consultatie

 

Facet POP:
Het POP (Persoonlijk OntwikkelingsPlan) is een persoonlijk dossier waarmee de student zijn/haar studievoortgang aantoont: op welke wijze bereikt de student de leerdoelen en vaardigheden (zoals beschreven in de ECTS-fiches) en bereikt hij/zij de gewenste gedragsindicatoren van de kerncompetenties van de opleiding.
De student leert hiermee bovendien wat ‘zelfreflectie’ inhoudt en dit als voorbereiding op stage, scriptie en latere werkveld.
In de opleiding VD is het POP tegelijk het meetinstrument voor de studietijdmetingen.
Het POP is het uitgangspunt voor de gesprekken met de studieloopbaanbegeleider van de student.


OLR-Leerdoelen (lijst)

(zelf)reflectie
documenteert de eigen leerweg
communicatie
concretiseert in communicatie met anderen
gebruikt de verschillende soorten vragen (open/gesloten, E-in, E-uit)
gebruikt een correcte spelling
geeft zijn mening
hanteert in zijn communicatie een evenwicht tussen empathie en assertiviteit
hanteert wetenschappelijk vakjargon
herkent het verschil tussen waarnemen en interpreteren bij zichzelf en in omgang met anderen
herkent non- verbaal gedrag bij zichzelf en bij anderen
luistert actief in contact met anderen
rapporteert helder en correct, gebruik makend van de gepaste vakterminologie.
schrijft grammaticaal correcte woorden en zinnen
structureert gegevens, resultaten, teksten
vat samen in communicatie met anderen
verwerkt vakliteratuur
methodologie
vermeldt correct wetenschappelijke bronnen in een eigen tekst /paper
nutritional assessment op individueel niveau
evalueert een voedingsanamnese na berekening volgens de aanbevelingen van de HGR
ontwerpt eigen anamneseformulieren voor de volgende technieken: 24 uurs recall, dietary history, voedingsdagboek

Leerinhoud

Facet Zorggerichte communicatieve vaardigheden : 

Belang van juiste waarneming en factoren die het proces van waarnemen en interpreteren beïnvloeden.                                                                                                                   

Aandachtspunten om waarnemingsfouten en interpretatiefouten te voorkomen.

Belang, functies en aspecten van non-verbaal gedrag bij jezelf en bij anderen.

Belang en principes van actief luisteren.

Luistergedrag en luisterhoudingen.

Belang en functies van doorvragen.

Soorten vragen: open en gesloten, E-in en E-uit vragen.

Belang en functies van samenvatten en concretiseren.

Aandachtspunten en fouten bij samenvatten.

Wat en hoe concretiseren, fouten bij concretiseren?

Geven en doorvragen van meningen: verwoorden van je eigen mening, opbouw en presentatie van je formulering, doorvragen naar meningen, veelgemaakte fouten.

Omgaan met gevoelens: belang van het uiten van je gevoelens, aspecten aan het weergeven van je gevoelens, doorvragen naar gevoelens, veel gemaakte fouten.

Geven en ontvangen van "feedback": belang van feedback, regels voor het geven van feedback, regels voor het ontvangen van feedback.

Assertief reageren: belang van assertiviteit, situaties waarin assertief reageren moelijk kan zijn, oorzaken van niet-assertief gedrag.

Gunstige gesprekscondities creëren (veilige ruimte).                                                                                                                                                                                              

Kennismaking met de 5 fasen van gedragsverandering (Stages of Change Model) en inleiding tot motiverende gespreksvaardigheden (Motivational Interviewing) via de 4 basisgesprekstechnieken (ORBS)

 

Facet Communicatie :

1: Inleiding communicatie.

2: Correct schrijven op het niveau van letter, woord, zin, tekst.

3: Wetenschappelijk schrijven.

4: Samenvatten.

5: Oefening op presenteren.

Facet:  Skillslab Module 1  

De voedingsanamnese.

Zelfstudiepakket: zelfstudie van de theoretische achtergrond rond de anamnesemethodieken.
Voorbereidende studietaak:Online studietaken om theoretische kennis te testen en practica voor te bereiden.  Afnemen van een 24-uur recall, dietary history, bijhouden eetdagboek en omzetten in porties, maten en gewichten. Manueel berekenen van een 24-uur recall en een eetdagboek met NUBEL.  Evalueren van de berekende voedingsanamnese: vergelijk maken met de aanbevelingen van de HGR.  Reflectie op leerproces na de studietaak.

Practica: practica rond afname 24-uur recall en dietary history, inoefenen communicatieve vaardigheden en gebruik van hulpmiddelen.
Klassikale evaluatie van studietaken.

Facet: POP:

Met het POP leert de student om het eigen leerproces in eigen handen te nemen, het werkveld te verkennen en zich te ontwikkelen tot een professional die zich bewust is van de noodzaak tot levenslang leren. Het POP is een persoonlijk dossier waarmee de student zijn/haar studievoortgang aantoont: op welke wijze bereikt de student de leerdoelen en vaardigheden zoals beschreven in de studiefiches. De reflectieopdrachten volgen de leercyclus van Kolb: leren uit reflectie. De student krijgt ruimte om het POP volgens zijn persoonlijke interessegebieden in te vullen, om zijn plaats in het werkveld te zoeken. In de opleiding VD is het POP tegelijk het meetinstrument voor de studietijdmetingen.
De student is aanwezig tijdens het verplichte werkcollege en de POP-workshops. De POP-map wordt 2x opgevraagd door de POP-lezer. Daarnaast kan de student een afspraak maken met de POP-coach om zijn studievoortgang te bespreken.
Het POP is het uitgangspunt voor de POP gesprekken met de POP coach van de student.
POP1 loopt zodra de student ingeschreven is in de opleiding VD.
De student bewijst in POP1 minstens 30u werkveldervaring (uren hangen samen met 1stp binnen het opleidingsonderdeel) – bewijsvoering aan de hand van reflectiedocumenten over bepaalde opdrachten.
POP1 loopt tot de student een credit verwerft op ‘communicatie en anamnese’

Studiematerialen (tekst): Verplicht

Facet Zorggerichte communicatieve vaardigheden:
Handboek : Elementaire sociale vaardigheden: Skillslab-reeks voor verzorgende vaardigheden, Transferpunt vaardigheidsonderwijs: Kluwer - 2000 | ISBN 9055836826

Eigen notities en aanvullingen.

Facet Communicatie:
Cursus : Gotink, H., De Naeyer, K. & Schelfhout, L. (2018). Schrijfwijzer W&T. Antwerpen: Artesis Plantijn Hogeschool.
Digitale info & oefeningen op Digitap, D-pac & Padlet.
Aanbevolen literatuur: beschikbaar in bib en online.
Eigen notities en aanvullingen.

 

Facet Skillslab Module 1:
Cursus: Skillslab1. Snoeckx, L (2017-2018) AP Hogeschool/Universitas
Handboek: Het diëtistisch consult (vijfde druk), uitgeverij Boom-Lemma onder de vorm van een online Account met Bookshelf E-book  2016 | ISBN 9789461277527 online te bestellen via www.hetdiëtistischconslult.nl OFWEL een online Account met Paperback 2016 | ISBN 9789089538239 online te bestellen of via Standaard boekhandel.
Boek: Belgische voedingsmiddelentabel, 5de editie NUBEL, ISBN 978907436209

Boek: Portiegroottes, Valetudo consulting

Maten en gewichten, handleiding voor gestandaardiseerde kwantificering van voedingsmiddelen, editie 2005 (online versie)http://www.health.belgium.be/nl/advies-6545-2-maten-en-gewichten

Facet POP:
De opleidingskaart (opleiding VD).
Map met invulbladen.
Digitale invulformulierengitale invulformulieren.

Onderwijsorganisatie

Examentijd
Voorziene tijd voor toetsing
Werkvormen
Hoor- en/of werkcolleges7,50 uren
Practicum en/of oefeningen32,50 uren
Vormen van groepsleren
Werkplekleren en/of stage
Werktijd buiten de contacturen142,00 uren

Toetsing (lijst)

Evaluatie(s) voor beide examenkansen, niet herhaalbaar in tweede examenkans
MomentVorm%Opmerking
AcademiejaarPortfolio10,00Zie Toetsing (tekst).
AcademiejaarVaardigheidstoets simulatie permanent (Permanente evaluatie)90,00Duiding puntenberekening zie onder toetsing (tekst)

Toetsing (tekst)

De student dient verplicht aanwezig te zijn op alle activiteiten (hoorcollege's en praktijksessies) van dit opleidingsonderdeel.

 

Voor afwezigheden bij verplichte praktijksessies (=deelexamens) geldt volgende algemene regel

Bij elke afwezigheid behaalt de student een 0 score op het betreffende deelexamen. 


De student kan per facet maximaal 1 gemiste praktijksessie inhalen en dit enkel indien het organisatorisch mogelijk is. De student neemt het initiatief om binnen de 3 kalenderdagen na de gemiste praktijksessie met de betrokken lectoren deze inhaalsessie in te plannen.


Bij meerdere gewettigde afwezigheden contacteert de student het opleidingshoofd.

Deelname aan praktijklessen is noodzakelijk om de door de opleiding vooropgestelde beroepscompetenties te kunnen ontwikkelen en toetsen. Conform het OER wordt voor dit opleidingsonderdeel de beoordeling “Fail” (code “F”) toegekend bij afwezigheid vanaf 20% van de lesactiviteiten, tenzij de student recht heeft op een inhaalsessie. Een code 'F' voor een deelexamen resulteert in een code 'F' voor het gehele opleidingsonderdeel. Meer informatie over de code 'F' lees je in art. 15.5 van het onderwijs- en examenreglement (www.ap.be).

Een code 'F' voor een deelexamen resulteert in een code 'F' voor het gehele opleidingsonderdeel. Meer informatie over de code 'F' lees je in art. 15.5 van het onderwijs- en examenreglement (www.ap.be).

Zorggerichte communicatieve vaardigheden

 De student dient verplicht aanwezig te zijn op de werkcolleges. Tijdens de werkcolleges is er een permanente evaluatie. De criteria voor de evaluatie van het werkcollege zijn o.a.: actieve deelname aan oefeningen en gesprekken tijdens de lessen, eventuele voorbereidingen of naverwerking van het werkcollege.

Er kan ook op basis van beeld en geluidsmateriaal beoordeeld worden.                 

Communicatie

Procesevaluatie voor schriftelijke opdracht
Procesevaluatie voor mondelinge opdracht (presentatie)
Productvaluatie van een schriftelijke opdracht: wetenschappelijke samenvatting.

 Laattijdig of niet indienen van opdrachten resulteert in een 0 score voor het deelexamen.

 

Skillslab 1

De student dient verplicht aanwezig te zijn op de praktijksessie skillslab. De student die de voorbereidende studietaken niet of onvolledig heeft uitgevoerd wordt niet toegelaten tot de praktijksessie.

De student haalt een 0 score voor de gemiste sessie.

Tijdens de praktijksessie skillslab wordt er getoetst. De criteria voor de evaluatie van de voorbereidende studietaak en het practicum skillslab zijn o.a. : logische opbouw en volledigheid van de afname van de anamnese; correctheid van de omzetting in porties en berekeningen; kritische reflectie.  Afnemen van een gestructureerde 24-uur recall en dietary histroy via spontaan en correct gebruik van diversen communicatieve vaardigheden met aandacht voor doorvragen, samenvatten, correct gebruik van hulpmiddelen en taalbeheersing (mondeling, schriftelijk).

De beoordelingscriteria  tijdens de praktijksessies zijn ook terug te vinden in de observatielijsten die door de student gebruikt worden tijdens de praktijksessies.

POP

 De student is aanwezig tijdens het verplichte werkcollege en de POP workshops. De verantwoordelijkheid voor de invulling van het POP ligt bij de student: de student neemt het leerproces in eigen handen. De opleiding zorgt voor POP-coaching. 
De POP kaft wordt 2x per jaar opgevraagd door de POP lezer voor evaluatie. Het niet afgeven van de kaft zal leiden tot F voor het volledige opleidingsonderdeel.
Daarnaast kan de student een afspraak maken met de POP coach om zijn studievoortgang te bespreken. 
Puntenberekening POP gebeurt volgens formule 'volledigheid (score op 10) x kwaliteit (factor)'. Het resultaat is een score op 20.

 POP1 loopt zodra de student ingeschreven is in de opleiding VD.

 

Puntenberekening voor dit opleidingsonderdeel

10% individuele score POP volgens puntenverdeling POP-lezer: semester 1 30 % - semester 2 70%.

90% voor de andere delen samen
dit punt bestaat uit
een individuele score op 20, berekend op basis van de omkaderende/ondersteunende onderdelen
    voorbereiding skillslab 1 telt voor 20%
    voorbereiding skillslab 2 telt voor 20%
    communicatie telt voor 20%
    zorggerichte communicatie telt voor 40%
vermenigvuldigd met een factor tussen 0,5 en 1,3. De factor wordt bepaald door de gemiddelde score op het mondelinge gedeelte van beide skillslabs.