Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen
Koninklijke Academie voor Schone Kunsten Antwerpen
campus Mutsaardstraat
Mutsaardstraat 31 - 2000 Antwerpen
T +32 3 213 71 00 - F +32 3 213 71 19
academie@ap.be
Culturele agogiek3194/1634/1819/1/16
Studiegids

Culturele agogiek

3194/1634/1819/1/16
Academiejaar 2018-19
Komt voor in:
  • Specifieke lerarenopleiding beeldende kunsten
Dit is een enkelvoudig opleidingsonderdeel.
Studieomvang: 3 studiepunten
Men kan dit opleidingsonderdeel niet volgen binnen een
  • examencontract (met het oog op het behalen van een creditbewijs).
  • examencontract (met het oog op het behalen van een diploma).
Titularis: Suls Lore
Onderwijstalen: Nederlands
Kalender: Semester 1 of Semester 2
Dit opleidingsonderdeel wordt gequoteerd op 20 (tot op een geheel getal).
Mogelijke grensdata voor leerkrediet: 31.10.2018 (Volledig academiejaar)
Tweede examenkans: wel mogelijk.
Delibereerbaarheid: Voor dit opleidingsonderdeel moet je slagen (wordt nooit gedelibereerd).
Totale studietijd: 90,00 uren

Volgtijdelijkheid

Op dit opleidingsonderdeel is er geen volgtijdelijkheid van toepassing.

Begincompetenties (tekst)

Eindcompetenties van een academische bacheloropleiding. De Nederlandse taal voldoende beheersen.

Eindcompetenties (tekst)

- De leraar als cultuurparticipant
- De leraar als innovator – de leraar als onderzoeker
- De leraar als inhoudelijk expert



Leerdoelen

- De student kan de theoretische modellen uit het handboek (de constructivistische educatietheorie van Hein; de flowtheorie van Mihaly Csikszentmihalyi; de meervoudige intelligenties van Gardner; ervaringsleren volgens Kolb, de cognitieve ontwikkeling van esthetische appreciatie volgens Parsons, …) in eigen woorden vertellen en met elkaar vergelijken. (3)
- De student kan verbanden leggen tussen de theoretische modellen uit het handboek en de beroepspraktijk. (3)
- De student kan een eigen visie ontwikkelen op het gebruik v/d theoretische modellen in de kunsteducatie. (3)
- De student kan naar aanleiding van praktijkbezoeken aan het brede kunsteducatieve en het cultureel-agogische werkveld de verschillen en gelijkenissen aangeven betreft kunsteducatieve methodieken. (10)
- De student onderzoekt naar aanleiding van praktijkbezoeken aan het brede kunsteducatieve en het cultureel-agogische werkveld de verschillende visies betreft inclusief werken. (5)
- De student kan praktijkvoorbeelden geven welke relevant zijn in het kader van de drie basisvoorwaarden (veiligheid, vrijheid & uitdaging) en de vijf instrumenten (bekrachtiging, model-leren, inzicht, structuur & variatie). (5)
- De student kan een bijdrage leveren aan het maatschappelijke debat over begrippen als inclusie en multiperspectiviteit. (10)
- De student kan de begrippen ‘culturele agogiek’, ‘sociaal-artistiek’, ’kunsteducatie’, ‘inclusie’ en ‘multiperspectiviteit’ a.d.h.v. praktijkbezoeken, het brede werkveld, de Mooss methodiek, wetenschappelijk onderzoek en de actualiteit situeren. (5)

Leerinhoud

‘Kunsteducatie’ is een breed begrip. Wat is kunsteducatie? Wie of wat is de kunsteducatieve sector? Welke visies en methodieken hanteren kunsteducatieve organisaties en cultureel-agogische instanties? Wat is de verhouding van kunsteducatie t.a.v inclusie? Aan de hand van de Mooss methodiek uit het handboek ‘Kunst- en erfgoededucatie - theorie & praktijk’ en praktijkbezoeken in het brede kunsteducatieve en cultureel-agogische werkveld zullen de studenten geconfronteerd worden met de verschillende visies, opvattingen en benaderingen van kunsteducatie. Vervolgens wordt de student uitgedaagd om klassikaal en individueel een visie op kunsteducatie versus sociaal-artistiek werk te ontwikkelen met bijzondere aandacht voor inclusief werken en multiperspectiviteit. Het OLOD wil een theoretische en methodische basis leggen hieromtrent. Aan de hand van een cross-over tussen praktijkonderzoek, activerende colleges, coöperatieve & interactieve werkvormen wordt de student klaargestoomd om als een kunstbemiddelaar met oog voor inclusie & multiperspectiviteit op te treden tussen publiek en kunst(educatie).

Studiematerialen (tekst): Verplicht

Handboek: Kunst- en erfgoededucatie, theorie en praktijk

Specificaties
Auteur:Mooss, Marijke van Eeckhaut
Uitgever:Acco België
ISBN:9789033489389
Bindwijze:Paperback
Aantal Pagina's:220
Genre:Onderwijs

Omschrijving

Kunsteducatieve organisatie vzw Mooss is ervan overtuigd dat het belangrijk is om inzicht te hebben in de processen die zich voordoen wanneer kinderen, jongeren en hun begeleiders werken rond kunst en erfgoed. Als je niet weet wat er echt speelt, dan zal je als begeleider van deze processen enkel kunnen terugvallen op praktijkervaring. Als je niet op de hoogte bent van de wezenlijke componenten en onderliggende methodiek, dan kan je wel systemen gebruiken die hun deugdelijkheid hebben bewezen, maar je kan ze niet vernieuwen en moeilijk aan complexe situaties aanpassen. Als je enkel weet wat werkt, maar niet begrijpt waarom, dan ben je veroordeeld tot herhaling. In het steeds complexer wordende landschap van kunsteducatie is dat geen goede uitgangspositie. Ook de eisen die Mooss zichzelf stelt op het vlak van inclusie vragen om een aangepaste methodiek. Als je probeert om niemand uit te sluiten, op basis van welke kenmerken ook, dan heb je een methodiek nodig die je in staat stelt om iedereen te begeleiden. Als je de methodiek beheerst om te kunnen differentiëren, dan kan je veel verschillende zinvolle kunstervaringen tegelijk mogelijk maken.

Doorheen de module 'culturele agogiek' gebruiken we de theoretische en methodische onderbouw die behandeld wordt in het handboek als leidraad.

Studiematerialen (tekst): Aanbevolen

- Dekeyseer Luc en Dhont Fred (1996) Sociaal-cultureel werk in Vlaanderen. Garant, Leuven-Apeldoorn
- Tennekens, J. (1990) De onbekende dimensie. Over cultuur, cultuurverschillen en macht. Garant, Leuven
- Elias Willem; Tekens aan de wand. Hedendaagse stromingen in de kunsttheorie. Hadewijch
- Van den Braembussche, A.A. (2000) Denken over Kunst. Coutinho, Bussum.
- Janssens Marcel (1989) Lof der traagheid. Over leescultuur. Davidsfonds, Leuven, 1989.
- Wildiers Max (1983) De muziek der sferen. Vier opstellen over wereldbeeld en cultuur. DNB,. Antwerpen/Amsterdam.
- Wildeboer Remko (1985) Het agogisch proces. Praktijktheorie van beïnvloeden en veranderen. Nelissen, Baarn,
- Kunsten en Educatie. Tijdschrift voor theorievorming. LOKV, Utrecht.
- Haanstra, F en Litvoet, J. (red.); Psychologie in/en beeld. Verslag van het symposium 'kunstzinnige vorming' in Tilburg 28 april 1989; Stichting Centrum voor Onderwijsonderzoek, Univ. A'dam.
- Haanstra, F. (1994) Effects of art education on visual-spatial ability and aesthetic perception: Two meta-analyses. Amsterdam, Thesis Publishers.
- Cultuur + Educatie - reeks; Cultuurnetwerk Nederland, Utrecht.
- Youssef Azghari (2006) Cultuurbepaalde communicatie. Nelissen, Soest.
- S. Hertmans (1999) Waarover men niet spreken kan. Elementen voor een agogiek van de kunst. VUBpress.
- J. de Grauwe (2005) Het beleid van de kunsteducatie in Vlaanderen. Een algemene schets, casestudie en kritische analyse. De Veerman, Antwerpen.
- L. Anckaert (Red.) (2007) Kunsteducatieve vormingsprocessen. Garant, Antwerpen/Apeldoorn.
- R. Laermans (2002) Het cultureel regiem. Lannoo, Tielt,.
- R. Pinxten (2003) De artistieke samenleving. De invloed van kunst op de democratie. Houtekiet, Antwerpen/Amsterdam.
- Katernen Kunsteducatie. Cultuurnetwerk Nederland, Utrecht.
- Bamford, Anne. (2006) The wow factor. Global research compendium on the impact of the arts in education. Münster / New York / Berlin , Waxmann,.
- Hickman, Richard. (2005) Why we make Art and why it is taught. Intellect Books, Portland, Oregon / USA
- Colpaert, Marc. (2007) Tot waar de beide zeeën samenkomen. Verbeelding, een sleutel tot intercultureel opvoeden. Heverlee, LannooCampus.
- Scruton, Roger. (2007) Culture Counts. Faith and Feeling in a World Besieged. Encounter Books, New York. Vert: Veenbaas jaak. (2008) Waarom cultuur belangrijk is. Nieuw Amsterdam Uitgevers.
- Bamford, Anne. (september 2007) Kwaliteit en consistentie. Kunst- en cultuureducatie in Vlaanderen. D/2007/3241/220.
- Elias, Willem. (2002) Kunsteducatie in Vlaanderen. Brussel, VUB.
- Gedeeld. Verbeeld. Eindrapport van de commissie onderwijs cultuur. Brussel, D/2008/3241/231.
- Verdieping. Verbreding. Perspectieven voor inhoudelijke vernieuwing van het deeltijds kunstonderwijs. Brussel D/2008/3241/321.
- Saey Peggy, Van Eeckhout Marijke (2005) Dubbel Focussen. Brussel, Canon Cultuurcel. D/2005/3241/207
- Pummel Janien (2006) Het Deurenpaleis. Over creativiteit en onderwijs. Brussel, Canon Cultuurcel. D/2006/3241/049
- De Braekeleer Jan (2001) Actieve kunsteducatie. Een algemene methodiek. Leuven, Mooss / Wisper
- Behrend Dineke. (2008) Muzisch-agogische methodiek. Een handleiding. Bussum, Coutinho.
Cultuur + Educatie -reeks; Cultuurnetwerk Nederland, Utrecht.

Onderwijsorganisatie

Werkvormen
Hoor- en/of werkcolleges30,00 uren
Werktijd buiten de contacturen60,00 uren

Toetsing (lijst)

Evaluatie(s) voor de eerste examenkans
MomentVorm%Opmerking
Semester 1Vaardigheidstoets hands off100,00
Evaluatie(s) voor de tweede examenkans
MomentVorm%Opmerking
Tweede examenperiodeVaardigheidstoets hands off100,00

Toetsing (tekst)

ONDERWIJSORGANISATIE /werkvormen
Vormen van groepsleren (30,00 uren)
Practicum en oefeningen (10,00 uren)
Werktijd buiten de contacturen (50,00 uren)

TOETSING (LIJST)
Evaluatie(s) voor de eerste examenkans
Moment: semester 1
Toetsvorm: 100% Vaardigheidstoets hands off (Meet de cognitieve component van de vaardigheid. De student past theoretische of methodologische kaders toe en/of beschrijft hoe hij moet handelen.)

Toetsmethode: 100% werkstuk of presentatie
toetsmedium: mondeling en schriftelijk - digitaal                                        
Toetsmoment: permanent uitgesteld + momentopname na proces
Beoordelaar: lector
 
In de studiewijzer staan gedetailleerde instructies en beoordelingscriteria.

Evaluatie(s) voor de tweede examenkans
Toetsvorm: 100% Vaardigheidstoets hands off (Meet de cognitieve component van de vaardigheid. De student past theoretische of methodologische kaders toe en/of beschrijft hoe hij moet handelen.)

Toetsmethode: 100% open vragen + werkstuk of presentatie
Toetsmedium: mondeling en schriftelijk - digitaal                                        
Toetsmoment: permanent uitgesteld + momentopname na proces
Beoordelaar: lector

In de studiewijzer staan gedetailleerde instructies en beoordelingscriteria.