Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen
Wetenschap en Techniek
campus Kronenburg
Kronenburgstraat 47 - 2000 Antwerpen
T +32 3 220 55 80 - F +32 3 220 55 99
wt@ap.be
Micro-organismen en biomoleculen 127907/1609/1819/1/25
Studiegids

Micro-organismen en biomoleculen 1

27907/1609/1819/1/25
Academiejaar 2018-19
Komt voor in:
  • Bachelor in de chemie, trajectschijf 1
Dit is een enkelvoudig opleidingsonderdeel.
Studieomvang: 3 studiepunten
Co-titularis(sen): Crobeck Jeroen, Vanmaele Lisa
Onderwijstalen: Nederlands
Kalender: Academiejaar
Dit opleidingsonderdeel wordt gequoteerd op 20 (tot op een geheel getal).
Mogelijke grensdata voor leerkrediet: 15.10.2018 (Volledig academiejaar)
Tweede examenkans: wel mogelijk.
Tolereerbaarheid: Dit opleidingsonderdeel komt in aanmerking voor tolerantie onder de voorwaarden van de opleiding waarvoor je bent ingeschreven.
Totale studietijd: 81,50 uren

Volgtijdelijkheid

Op dit opleidingsonderdeel is er geen volgtijdelijkheid van toepassing.

Korte omschrijving

Facet Basisbegrippen Microbiologie

Microbiologie is de wetenschap van de micro-organismen, meer bepaald worden bacteriën, schimmels, gisten, protozoa, algen en virussen bestudeerd. Het almaar groeiende belang van het gebruik van deze organismen in de (bio)chemische industrie wordt kort aangehaald. Vervolgens komen de bouw en vermenigvuldiging van deze verschillende micro-organismen uitgebreid aan bod. Verder wordt er gekeken naar de interacties tussen deze micro-organismen en andere (micro)organismen en de belangrijke rol die deze micro-organismen spelen in natuurlijke systemen. Tot slot wordt er stilgestaan bij een aantal manieren om micro-organismen te identificeren.  

Niet enkel de prokaryote cellen komen aan bod, ook de eukaryote cellen (plantencel en dierlijke cel) worden bekeken. Van deze eukaryote cellen bespreken we vooral de opbouw (uit welke celorganellen is een eukaryote cel opgebouwd?) en de vermenigvuldiging.

Facet Biomoleculen 1

Biochemie is de wetenschappelijke discipline die probeert het fenomeen leven te verklaren op moleculair vlak.

In deze cursus zullen we een aantal biomoleculen bestuderen. Inzicht in de chemische en fysische eigenschappen van deze biomoleculen zorgt voor een aanvullend inzicht in de werking en interpretatie van biochemische en biotechnologische experimenten waarin deze biomoleculen gebruikt of geanalyseerd worden.

We beginnen met het bespreken van de unieke eigenschappen van water, want 'de novo' synthese van biomoleculen in waterige omgeving is bepalend voor hun unieke vorm en eigenschappen. Daarna bespreken we een aantal belangrijke soorten biomoleculen. De eerste groep zijn de suikers, die niet alleen een sleutelrol spelen in het energiemetabolisme, maar ook uitblinken in de natuur als structuurgevende moleculen. Ten tweede bespreken we de eiwitten, polymeren die zijn opgebouwd uit twintig verschillende soorten aminozuren en betrokken zijn bij ongeveer alles wat in levende materie gebeurt. Het unieke verband tussen hun structuur en functie wordt ingeoefend en gekoppeld aan een aantal analyses in de praktijk. De laatste groep zijn de enzymen, een aparte klasse van de eiwitten. Enzymen zijn krachtige, reactiespecifieke en regelbare katalysatoren die absoluut noodzakelijk zijn om de reacties van het metabolisme met de gewenste snelheid te laten verlopen. In de actuele biotechnologie zal men specifieke zuivere enzymen in celvrije systemen gebruiken om reacties naar wens te katalyseren. Maar ook in de industrie, voeding en de geneeskunde is kennis en gebruik van enzymen niet meer weg te denken. Door de bespreking van deze enzymen wordt duidelijk dat deze kennis kan gebruikt worden voor de productie van geneesmiddelen, in de industrie en bij het aanwenden van enzymen in analystische bepalingsmethoden.

De kennis die in de theorielessen wordt bijgebracht, vormt de basis voor het inzicht in de werking en verwerking van een aantal biochemische experimenten: oefeningen die behandeld worden in de werkcolleges.

OLR-Leerdoelen (lijst)

intrapersoonlijk - methodologie
beschrijft de opbouw, functies van organellen van verschillende micro-organismen en virussen
beschrijft de positieve en negatieve invloeden van micro-organismen
beschrijft enkele classificatie en identificatiemethoden van micro-organismen
Identificeert belangrijke bouwstenen verbindingen en groepen van de biomoleculen suikers, eiwitten en enzymen
Legt het verband tussen chemische en intramoleculaire interacties en de opbouw, structuur en functie van macromoleculen zoals eiwitten en enzymen
Verklaart de algemene werking van enzymen, coënzymen, activatoren en inhibitoren
Verwerkt data van eenvoudige biochemische experimenten
Beschrijft de belangrijkste reacties van suikers en kan de juiste fisher-projectie van elke vorm tekenen
beschrijft de vermenigvuldiging van prokaryoten, eukaryoten en virussen
intrapersoonlijk - probleemanalyse
Beschrijft het doel van eenvoudige biochemische experimenten
Legt het verband en tussen de data, wat men meet en het doel van een biochemisch experiment
Verklaart het nut van elke stap in de werkwijze van eenvoudige biochemische experimenten
Labtechnicus - A1_taakanalyse en planning
beschrijft de opbouw, functies van organellen van verschillende micro-organismen en virussen
beschrijft de positieve en negatieve invloeden van micro-organismen
beschrijft enkele classificatie en identificatiemethoden van micro-organismen
Beschrijft het doel van eenvoudige biochemische experimenten
Identificeert belangrijke bouwstenen verbindingen en groepen van de biomoleculen suikers, eiwitten en enzymen
Legt het verband tussen chemische en intramoleculaire interacties en de opbouw, structuur en functie van macromoleculen zoals eiwitten en enzymen
Verklaart de algemene werking van enzymen, coënzymen, activatoren en inhibitoren
Verklaart het nut van elke stap in de werkwijze van eenvoudige biochemische experimenten
Labtechnicus - A3_verwerken en interpreteren van resultaten
Legt het verband en tussen de data, wat men meet en het doel van een biochemisch experiment
Verwerkt data van eenvoudige biochemische experimenten
Process_engineer - A1_taakanalyse en planning
Beschrijft de belangrijkste reacties van suikers en kan de juiste fisher-projectie van elke vorm tekenen
beschrijft de vermenigvuldiging van prokaryoten, eukaryoten en virussen

Leerinhoud

facet Basisbegrippen Microbiologie

Verschillende soorten prokaryote en eukaryote micro-organismen
Opbouw van prokaryote en eukaryote micro-organismen en virussen
Vermenigvuldiging van prokaryote en eukaryote micro-organismen en virussen
Samenlevingsvormen en interacties tussen micro-organismen en hun gastheer (inclusief endosymbiose)
Identificatie van micro-organismen

Via mail worden er tijdens het academiejaar geen antwoorden verstrekt betreffende inhoudelijke vragen over de leerinhouden.

Facet Biomoleculen 1

De opbouw, de indeling, de eigenschappen en de functie van enkele moleculen die aan biochemische processen deelnemen worden behandeld. Dit zijn achtereenvolgens de suikers, de aminozuren, de eiwitten en de enzymen. Voor de suikers en aminozuren wordt er extra aandacht besteed aan oefeningen. Binnen de groep van de eiwitten gaat onze bijzondere aandacht naar de enzymen en hun werking. (biokatalysatoren).

In de werkcolleges worden inzichtsoefeningen gemaakt rond de werkwijze, het principe, de dataverwerking en de data/resultaat interpretatie van enkele (instrumenteel eenvoudige) biochemische experimenten met eiwitten, suikers en enzymen.

Studiematerialen (tekst): Verplicht

Facet Micro-organismen

cursus Micro-organismen - theorie - auteurs: E. Van Eyken

presentaties op Digitap



Facet Biomoleculen 1

cursus Biomoleculen 1 - theorie - auteurs: G. Caethoven op  Digitap
cursus Biomoleculen 1- werkcollege's - auteur: G.Caethoven
cursus Biomoleculen 1 - werkschrift CH - auteur: G. Caethoven
presentaties, externe links, oefeningen, controlebladen, laborganisatie, enz.
oefeningen of prélabvragen op Digitap

Onderwijsorganisatie

Examentijd
Voorziene tijd voor toetsing3,50 uren
Werkvormen
Hoor- en/of werkcolleges27,50 uren
Practicum en/of oefeningen
Vormen van groepsleren
Werkplekleren en/of stage
Werktijd buiten de contacturen50,50 uren

Toetsing (lijst)

Evaluatie(s) voor de eerste examenkans
MomentVorm%Opmerking
AcademiejaarVaardigheidstoets hands off100,00
Evaluatie(s) voor de tweede examenkans
MomentVorm%Opmerking
Tweede examenperiodeVaardigheidstoets hands off100,00

Toetsing (tekst)

Facet Micro-organismen: gewicht 50% (examen in januari)

Examen (theorie)

Toetsvorm: kennistoets 
toetsmethode: open vragen, gesloten vragen  
bron: gesloten boek
toetsmedium: schriftelijk
toetsmoment: momentopname op examen

Facet Biomoleculen 1: gewicht 50% (examen in juni)

Examen (theorie + werkcollege's)

Toetsvorm: kennistoets en hands-off vaardigheidstoets
toetsmethode: gesloten vragen
bron: gesloten boek
toetsmedium: digitaal

Digitale examens worden continu gemonitord om eventuele examenfraude tegen te gaan. Hiervoor moet de student bij aanvang van het examen een monitoringsapplicatie opstarten. De student die dit weigert, mag niet deelnemen aan het examen.

toetsmoment: momentopname op examen