Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen
Gezondheid en Welzijn
campus Spoor Noord Noorderplaats
Noorderplaats 2 - 2000 Antwerpen
gw@ap.be
Systemisch denken en handelen31660/1775/1920/1/17
Studiegids

Systemisch denken en handelen

31660/1775/1920/1/17
Academiejaar 2019-20
Komt voor in:
  • Graduaat orthopedagogie (uitdovend - Antwerpen), trajectschijf 2
In andere opleidingen:
  • Graduaat orthopedagogie (Antwerpen) als Systemisch denken en handelen
Dit is een enkelvoudig opleidingsonderdeel.
Studieomvang: 3 studiepunten
Co-titularis(sen): El Faissouni Yassine, Moons Marjan, Van Tiggelen Marianne, Walravens Lieve
Onderwijstalen: Nederlands
Kalender: Semester 1 of Semester 2
Dit opleidingsonderdeel wordt gequoteerd op 20 (tot op een geheel getal).

Volgtijdelijkheid

Op dit opleidingsonderdeel is er geen volgtijdelijkheid van toepassing.
Tweede examenkans: wel mogelijk.
Delibereerbaarheid: Voor dit opleidingsonderdeel moet je slagen (wordt nooit gedelibereerd).
Totale studietijd: 78,00 uren

Korte omschrijving

In deze module behandelen we de verschillende benaderingen van het systemisch denken met zijn kernbegrippen en het intergenerationeel systemisch denken opdat het begeleiden van gezinnen in eenvoudig situaties mogelijk wordt. Vanuit deze systemische kijk/invalshoeken oefenen we de circulaire én intergenerationele vraagstelling. Ook het concreet opstarten van een gezinsgesprek/gezinsbegeleidingsproces komt aan de orde en toetsen we. 

OLR-Leerdoelen (lijst)

BC3 Toepassingsgericht handelen
De student legt het belang van contact tussen de cliënt en zijn familie/het cliëntsysteem in een begeleidingsproces uit.
De student verduidelijkt het begeleidingsproces vanuit het circulair denken.   
De student stelt op basis van een casus circulaire vragen en formuleert meerdere hypotheses.
De student onderzoekt vanuit een casus de systemische processen die zich bij de cliënt, het cliëntsysteem en de hulpverlening voordoen.  
De student analyseert de intergenerationeel systemische factoren en systeeminteracties in een eenvoudige begeleidingssituatie.
BC7 Opnemen van maatschappelijke verantwoordelijkheid
De student verduidelijkt de wisselwerking tussen maatschappelijke, systeemgebonden en individuele problematieken.
BSC1 Orthopedagogisch handelen en begeleiden
De student formuleert een methodisch verantwoord aanbod in een (gezins)begeleidingsproces volgens de relationeel ethische dimensie van het contextueel denken.
De student licht zijn onderbouwde visie op het begeleiden van cliënten toe.

Leerinhoud

De algemene systeemleer en kenmerken, met accent op de begrippen circulaire causaliteit, homeostase, equifinaliteit, ... De drie benaderingen van het systemisch denken: a) de communicatieve benadering met de axioma's (Watzlawick) en de circulaire vraagstelling, b) de structurele benadering; grenzen van subsystemen en regels, de structuur van een systeem/gezin, de levenscyclus van gezinnen(kort) en invloed, kluwen- en los-zandgezinnen, c) de intergenerationele benadering met accent op de relationele ethiek/dimensie van het contextueel denken van Ivan-Boszormenyi-Nagy en begrippen; balans van geven en nemen, destructief en constructief recht, loyaliteiten, erkenning, roulerende rekening, (destructieve) parentificatie, legaat-delegaat, meerzijdige partijdigheid, schuld-ontschuldigen, moratorium,.... En het gebruik van genogrammen, stellen van intergenerationele/ contextuele vragen, kijken vanuit een meerzijdig partijdige houding naar gezinsproblematieken. 

Onderwijsorganisatie

Werkvormen
Hoor- en/of werkcolleges21,00 uren
Werktijd buiten de contacturen57,00 uren

Toetsing (lijst)

Evaluatie(s) voor de eerste examenkans
MomentVorm%Opmerking
AcademiejaarKennistoets50,00
AcademiejaarVaardigheidstoets hands off50,00
Evaluatie(s) voor de tweede examenkans
MomentVorm%Opmerking
Tweede examenperiodeKennistoets50,00
Tweede examenperiodeVaardigheidstoets hands off50,00