Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen
Koninklijke Academie voor Schone Kunsten Antwerpen
campus Mutsaardstraat
Mutsaardstraat 31 - 2000 Antwerpen
T +32 3 213 71 00 - F +32 3 213 71 19
academie@ap.be
Algemene vakdidactiek Beeldende Kunsten32738/1824/1920/1/48
Studiegids

Algemene vakdidactiek Beeldende Kunsten

32738/1824/1920/1/48
Academiejaar 2019-20
Komt voor in:
  • Educatieve master audiovisuele en beeldende kunsten, trajectschijf 1
    Afstudeerrichting:
    • beeldende kunsten
Dit is een enkelvoudig opleidingsonderdeel.
Studieomvang: 3 studiepunten
Titularis: Wolfaert Indra
Onderwijstalen: Nederlands
Kalender: Semester 1
Dit opleidingsonderdeel wordt gequoteerd op 20 (tot op een geheel getal).
Mogelijke grensdata voor leerkrediet: 31.10.2019 (1ste semester)
Tweede examenkans: wel mogelijk.
Delibereerbaarheid: Voor dit opleidingsonderdeel moet je slagen (wordt nooit gedelibereerd).
Totale studietijd: 90,00 uren

Volgtijdelijkheid

Op dit opleidingsonderdeel is er geen volgtijdelijkheid van toepassing.

Begincompetenties (tekst)

Eindcompetenties van een academische masteropleiding in de beeldende kunst.
De Nederlandse taal voldoende beheersen.

OLR-Leerdoelen (lijst)

De afgestudeerde creëert een artistieke leeromgeving die in alle didactische componenten aansluit bij de beginsituatie van een leergroep en individuele lerenden en proactief is ten aanzien van de diversiteit in de leergroep.
De student kan een correct uitgewerkte lesvoorbereiding opstellen die inhoudelijk op de onderwijspraktijk werd afgestemd.
De student kan door middel van een demonstratie aantonen dat die inzicht heeft in de doelgroep en die correct kan inschatten.
De student kan een les beeldende vorming op een gestructureerde manier opbouwen.
De student kan vak- en domeinspecifieke kennis vertalen voor een specifieke doelgroep.
De afgestudeerde creërt een positief leer- en leefklimaat en ondersteunt door doelgerichte activiteiten en formele en informele interacties de brede persoonlijke, intellectuele en maatschappelijke ontplooiing van lerenden.
De student kan op een constructieve manier positieve feedback geven aan zijn medestudent.
De educatieve master audiovisuele en beeldende kunsten kan door onderzoekend leren, kritische zelfevaluatie en -reflectie het eigen functioneren richting geven, bijsturen en vernieuwen.
De student kan reflecteren over het eigen pedagogisch en didactisch handelen en kan zijn kwaliteiten en werkpunten benoemen en hoe daarmee om te gaan in de toekomst.
De educatieve master audiovisuele en beeldende kunsten kan constructief samenwerken met collega’s en daarin initiatief nemen, deelnemen en leiding geven aan disciplinair en interdisciplinair teamoverleg.
De student kan in dialoog treden met medestudenten, casussen bespreken en zoeken naar oplossingen en kan reflecteren over het eigen pedagogisch en didactisch handelen

Leerinhoud

In de cursus wordt de theoretische basis gelegd die het geven van stagelessen en het opmaken van een stageportfolio kinderen ondersteunt. In de cursus komen aspecten van de werking van het onderwijssysteem aan bod en wordt er ook aandacht besteed aan leer -en ontwikkelingsprocessen. Vragen die de revue passeren zijn o.a.: Hoe kan ik grondig observeren? Hoe maak ik een goede lesvoorbereiding? Wat zijn doelstellingen? Wat is een leerplan en een jaarplan? Wat zijn domeinspecifieke leerresultaten en functionele gehelen? Wat zijn bouwstenen en hoe gebruiken we ze? Waar moet een goede opdracht, een goede les, een goed programma aan voldoen? Hoe werk ik op een beginnend niveau (wat kunnen kinderen op welke leeftijd)? Hoe organiseer ik een efficiënt les- en dagverloop en een werkbare klasruimte met oog op veiligheid, organisatie van administratieve taken etc.? Welke werkvormen kan ik hanteren? Hoe creëer ik een vruchtbaar, positief leerklimaat? Welke begeleidingsmethodiek hanteer ik en hoe ga ik om met de leerlingen in de klas/ het atelier (klasmanagement, leerstoornissen,...)? Hoe kan ik kritisch kijken naar mijn eigen didactisch handelen? Hoe kan ik reflecteren over mijn handelen?
Om een antwoord te krijgen op die vragen, worden casussen (ontleend aan de stage en beroepspraktijk) besproken. Ervaringen, opmerkingen en inzichten worden door de student en docent uitgewisseld. Het inoefenen, bespreken van praktijkgerichte situaties en problemen oplossen is een constante tijdens de lessen, waarbij er kritisch gereflecteerd wordt over het eigen didactisch handelen.

Het leveren van een constructieve bijdrage aan de lessen impliceert dat je op regelmatige basis aanwezig bent (er worden absenties opgenomen); in het geval je gewettigd afwezig bent, breng je zo spoedig mogelijk een attest binnen op het secretariaat. Ongewettigde afwezigheden kunnen je studievoortgang in het gedrang brengen.

Studiematerialen (tekst): Verplicht

Verplicht:
Syllabus van de docent (verkrijgbaar op Digitap).
Boek: SELDERSLAGHS,B.,VAN MOORSEL,A., CALUWAERTS,S.,WOLFAERT,I.,4je mee?Initiatielessen voor 6-jarigen met cross-overs naar de kunstdisciplines drama, dans, muziek, beeld. Antwerpen, Garant, 2013.
Aanvullende informatie op Digitap.

Aanbevolen:
- MEYKENS, S., en CLUCKERS, G., Kindertekeningen in ontwikkelingspsychologisch en diagnostisch perspectief, Leuven, Acco, 1996, 175 p.
- KOPPENS, P., en WINTER de, W., De ontwikkeling van het kindertekenen. Kinderen leren tekenen, De Bilt, Cantecleer,, 1992, p. 94 – 105.
- VAN DEN BROECK, H., Opvoeden in de klas. Wegwijzer voor leerkrachten, Leuven, lannoocampus, 2006, 240p.
- SCHASFOORT, B., Beeldonderwijs en didactiek, Groningen, Wolters-Noordhoff, 2008, 344p.
- VAN MOSSEVELDE, E., Moeilijke leerlingen, Leuven, Acco, 1998, 195p.
- VAN ONNA, J., Laat maar zien, Groningen, Wolters Noordhoff, 2001, 317p.
- KORTHAGEN, F.A.J., Reflectie en de professionele ontwikkeling van leraren. Pedagogische studiën 69, 1992, p. 112-123.
- Help!. Eerste hulp voor iedereen, Vlaanderen, Rode Kruis Vlaanderen, 2008, 527p.
- VAN EECKHAUT,M., MOOSS, Kunst-en erfgoededucatie -Theorie en praktijk. Leuven, Acco, 2013, 221 p.

Tijdschriften
- BORMANS, L., Van terugblikken word je een beter leraar. Zonder reflectie ben je een ongeleid projectiel, Klasse, nr. 202, 2010, p. 28 – 29.
- DaDa magazine.
- Het tijdschrift "Klasse" voor leraars.

Internet
- http://www.onderwijs.vlaanderen.be
- http://www.kernreflectie.nl
- http://www.beeldonderwijs.nl
http://www.carrieretijger.nl/functioneren/communiceren/mondeling/vaardigheden/feedback-geven
http://www.gemeenschapsonderwijs.be/sites/portaal_nieuw/DKO/Pages/Leerplannen.aspx
- http://www.klasse.be/leraren/print.php?q=eerstelijn/7401
- http://www.ictopschool.net
- https://www.uantwerpen.be/nl/faculteiten/antwerp-school-of- education/deelentiteiten/expertisecentrum-hoger-onderwijs/didactische-tips/onderwijstips/overzicht- onderwijstips/tip-58--hoe-een-scre/
- https://duurzaamonderwijs.com

- http://www.klascement.be

Onderwijsorganisatie

Werkvormen
Hoor- en/of werkcolleges10,00 uren
  • Duur: Semester
Practicum en/of oefeningen10,00 uren
  • Duur: Semester
Vormen van groepsleren10,00 uren
  • Duur: Semester
Werktijd buiten de contacturen60,00 uren
  • Duur: Semester

Toetsing (lijst)

Evaluatie(s) voor de eerste examenkans
MomentVorm%Opmerking
AcademiejaarReflectieopdracht50,00Opdracht: beeldverwerking functionele gehelen en reflectie
AcademiejaarVaardigheidstoets hands off50,00Opdracht: Lesvoorbereiding
Evaluatie(s) voor de tweede examenkans
MomentVorm%Opmerking
Tweede examenperiodeKennistoets30,00Mondeling examen
Tweede examenperiodeReflectieopdracht50,00Opdracht: beeldverwerking functionele gehelen en reflectie
Tweede examenperiodeVaardigheidstoets hands off20,00Opdracht: lesvoorbereiding

Toetsing (tekst)

Toetsmoment: Permanent + momentopname na proces
Toetsmethode: 50% werkstuk + 50% opdracht en mondelinge reflectie

De student wordt verwacht een constructieve bijdrage te leveren aan de lessen door actief deel te nemen.