Dagelijks overlijden in Vlaanderen drie mensen door zelfdoding, een veelvoud daarvan denkt aan zelfmoord of onderneemt een poging. De kans dat een psychologiestudent(e) in zijn of haar latere beroepspraktijk te maken krijgt met mensen bij wie zelfmoordgedachten de bovenhand krijgen en veerkracht (tijdelijk) te kort lijkt te schieten, is meer dan reëel. Preventie en (laagdrempelige, zowel als intensieve) interventies zijn cruciaal om mensen in nood te ondersteunen. Uit onderzoek blijkt dat deskundigheidsbevordering en training in het voeren van gesprekken met suïcidale personen, een grote preventieve waarde hebben: deelnemers voelen zich na het volgen van een dergelijke training meer competent en minder handelingsverlegen in het voeren van gesprekken met suïcidale personen.
Via dit opleidingsonderdeel rond crisisgespreksvoering met suïcidale personen leren studenten gespreksvaardigheden aan om mensen in een suïcidale crisis bij te staan. Het is een unieke kans om enerzijds de eigen vaardigheden in crisisgespreksvoering aan te scherpen en anderzijds om aan de zelfmoordlijn mensen met een reële crisishulpvraag een ondersteunend en luisterend oor te bieden.
Dit opleidingsonderdeel wordt georganiseerd in samenwerking met het centrum ter Preventie van Zelfdoding.
Data opgenomen in deze ECTS-fiche zijn onder voorbehoud van wijzigingen. Eventuele wijzigingen zullen tijdig worden aangekondigd op Digitap.
Dit opleidingsonderdeel verloopt in verschillende stappen.
1. Stap 1
1.a. Informeren en interesse kenbaar maken
Indien de student interesse heeft om deel te nemen aan dit keuze-olod, neemt hij de ECTS-fiche grondig door. In de ECTS-fiche vindt hij een overzicht van meer info m.b.t. de inhoud en het verloop, de evaluatie en de studiebelasting van het opleidingsonderdeel. Heeft de student nadien nog vragen, dan mailt hij zijn concrete vraag/vragen naar elisah.dhooge@ap.be. Vanaf eind augustus is ook de studiewijzer beschikbaar via Digitap. Let op! Om te kunnen deelnemen aan de opleidingsonderdeel moet je een bewijs goed gedrag en zeden kunnen voorleggen.
Heb je interesse om deel te nemen, dan maak je dit uiterlijk op 8/9/20 kenbaar via mail naar elisah.dhooge@ap.be.
1.b. Assessement
Het beantwoorden van de Zelfmoordlijn vergt zowel maturiteit als de aanwezigheid van verschillende competenties. Bovendien is het belangrijk dat er voldoende begeleiding geboden kan worden aan de studenten tijdens het doorlopen van dit opleidingsonderdeel. Daarom is het aantal studenten dat kan deelnemen aan dit opleidingsonderdeel beperkt. We organiseren daarvoor een assessement waarin je veerkracht en competenties in kaart worden gebracht. Deze assessement verloopt in twee delen:
Digitale assessement:
Studenten die uiterlijk op 8/9/20 via mail (zie hoger) hun interesse kenbaar gemaakt hebben, ontvangen op 14/9/20 via mail een digitale assessement. Deze bestaat uit het invullen van een vragenlijst en het beantwoorden van een mail van een oproeper met suïcidale gedachten. De deadline om de digitale assessement in te vullen is 17/9/20 om 12h.
Afstemmingsgesprek:
Na de online screening worden ongeveer 18 studenten weerhouden. Deze studenten worden op 18/9/20 telefonisch uitgenodigd voor een afstemmingsgesprek (bestaande uit een rollenspel en een afsluitend gesprek) . Het afstemmingsgesprek zal doorgaan in de week van 21/9/20.
Alle studenten die deelnamen aan de assessement vernemen spoedig na het afstemmingsgesprek (concrete datum: zie Digitap) of ze kunnen deelnemen aan het opleidingsonderdeel, i.f.v. het advies van het Centrum ter Preventie van Zelfdoding. Wie niet weerhouden is, ontvangt hierover tevens feedback. Wie nadien nood heeft aan verdere feedback of een gesprek, kan terecht bij de studentenbegeleider van de opleiding.
Let op! Indien je wenst deel te nemen, kies je in je SPA nog NIET voor dit opleidingsonderdeel, maar kies je een ander keuze-olod uit het aanbod van keuze-olods. Wordt de student weerhouden, dan wordt zijn/haar studieprogramma in overleg aangepast (i.e., schrappen van een ander keuze-olod en inschrijven voor het keuze-olod suïcidepreventie).
2. Stap 2
Bij de start van het opleidingsonderdeel teken je een anonimiteitsverklaring (om de privacy van oproepers en collega's te garanderen) en studentenovereenkomst (overeenkomst tussen Centrum ter Preventie van Zelfdoding en de student). Meer info hierover krijg je via Digitap.
2.a. Theoretisch kader en praktische vaardigheden
Studenten nemen deel aan een intensieve training rond crisisgespreksvoering. Het theoretisch luik wordt aangeboden als zelfstudie. In de lessen (6 lessen van 3h, welke doorgaan van 18h tot 21h op de campus Noorderplaats - Spoor Noord) leer je de nodige (gespreks)vaardigheden aan en wordt de basishouding (echtheid, empathie...) opgefrist.
Na deze training wordt indien nodig verdere individuele remediëring voorzien, en vindt er een afsluitende sessie plaats waarin de praktische aspecten van de praktijk aan de Zelfmoordlijn worden toegelicht.
2.b. Praktijk aan de zelfmoordlijn
Na de training volgen er minimaal 55 uren stage aan de Zelfmoordlijn, gepland in de periode tussen 11/11/20 en 14/6/21. Er wordt gestart met een peter of een meter die gedurende de eerste 2 wachten aan de Zelfmoordlijn de student bijstaat. De overige uren kan de student alleen beantwoorden. De student maakt van elk gesprek een kort verslag. Studenten maken hiervoor gebruik van de systemen van het Centrum ter Preventie van Zelfdoding.
Inloggen op de Zelfmoordlijn gebeurt via een beveiligde website met (eigen) laptop en headset. In nood kan via een GSM gewerkt worden. De studenten krijgen dan een SIM-kaart ter beschikking waardoor ze via een code kunnen inloggen. Inloggen kan van overal in Vlaanderen (mits dit een rustige gespreksplaats is), er zijn geen gesprekskosten voor de student.
Studenten melden zich aan op de permanentietool van de Zelfmoordlijn voor het inplannen van de gesprekken (volgens beschikbare slots en eigen planning). Studenten kunnen hun permanentie tot 48h op voorhand annuleren. Indien de student omwille van dwingende redenen minder dan 48h voor zijn permanentie deze dient de annuleren, verwittigt hij de stafdienst van het Centrum ter Preventie van Zelfdoding (zie Digitap voor meer info). In functie van de continuïteit van de Zelfmoordlijn en de psychische belasting van de student, hanteren we als richtlijn een permanentie aan de Zelfmoordlijn van 2 à 3 uur per week. Een derde van de uren wordt gepresteerd tussen 24h en 8h.
Begeleiding: Studenten worden gedurende de eerste twee à drie wachtdiensten zelf ondersteund via het bereikbaar zijn van een ‘peter/meter’. Er is ook steeds 24/7 een telefonische permanentie bereikbaar bij eventuele technische problemen of om de student desgewenst mentaal bij te staan na een zwaar gesprek. Daarnaast worden alle verslagen nagelezen en zorgt de werkgroep die hiervoor instaat voor opvolging. Tenslotte nemen de studenten twee keer deel aan een (verplichte) groepsintervisie onder begeleiding van een stafmedewerker van het Centrum ter Preventie van Zelfdoding. De data hiervoor worden uiterlijk bij de start van het opleidingsonderdeel bekend gemaakt via Digitap. Daarnaast kan de student desgewenst en indien nodig terecht bij de olodverantwoordelijke en de studentenbegeleider.