Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen
Wetenschap en Techniek
campus Spoor Noord Ellermanstraat
Ellermanstraat 33 - 2060 Antwerpen
wt@ap.be
Energiemanagement en -balansen35056/2189/2122/1/46
Studiegids

Energiemanagement en -balansen

35056/2189/2122/1/46
Academiejaar 2021-22
Komt voor in:
  • Bachelor in het energiemanagement, trajectschijf 2
Dit is een enkelvoudig opleidingsonderdeel.
Studieomvang: 3 studiepunten
Titularis: Lintermans Marc
Onderwijstalen: Nederlands
Kalender: Semester 2
Dit opleidingsonderdeel wordt gequoteerd op 20 (tot op een geheel getal).
Mogelijke grensdata voor leerkrediet: 15.03.2022 (2de semester)
Tweede examenkans: wel mogelijk.
Tolereerbaarheid: Dit opleidingsonderdeel komt in aanmerking voor tolerantie onder de voorwaarden van de opleiding waarvoor je bent ingeschreven.
Totale studietijd: 78,00 uren

Volgtijdelijkheid

Op dit opleidingsonderdeel is er geen volgtijdelijkheid van toepassing.

Korte omschrijving

In dit vak wordt in het gedeelte energiemanagement aangeleerd hoe het energiebeleid in een onderneming beheerd of gemanaged wordt. Er zijn thans diverse energiemanagementsystemen ter beschikking, tijdens de inleiding worden deze kort toegelicht. De internationale norm ISO50001: energiemanagementsystemen wordt algemeen aanzien als de referentie binnen het energiemanagementgebeuren. De ISO50001 is opgebouwd volgens het principe van de PDCA-cyclus (Plan-Do-Check-Act). We zullen deze 4 stappen systematisch uitdiepen en illustreren aan de hand van voorbeelden. In een tweede fase kijken we naar de implementatie van deze norm in de industrie. Hierbij worden de belangrijkste aandachtspunten aangehaald.

In het gedeelte energiebalansen leert de student een energiebalans op te stellen van een woning, een proces en een bedrijf aan de hand van praktische oefeningen. Allereerst worden de manieren aangeleerd hoe energiestromen binnen een bedrijf in kaart kunnen gebracht worden. Hier bespreken we de praktische aanpak om de energie gerelateerde data te verzamelen en te analyseren. Deze data en bijhorende resultaten worden tenslotte gerapporteerd. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een Sankey-diagram.

In een laatste hoofdstuk van dit vak gaan we na hoe we thermische processen, met meerdere processtromen, energetisch kunnen optimaliseren. We gebruiken hiervoor de pinch-methodologie. Deze methode laat toe om volledige netwerken met warmtewisselaars uit te werken.

Onderwijsorganisatie (tekst)

Dit opleidingsonderdeel wordt gedeeltelijk online via teams en op campus gedoceerd. Beide werkvormen vullen elkaar aan. Om alle leerstof mee te krijgen, moet je dus zowel de online lessen volgen, als naar de lessen op campus komen.
De lessen zijn niet verplicht.
De lessen via Teams worden telkens opgenomen en aangeboden in streams.
De lessen on campus worden niet opgenomen en ook niet gestreamd. Je kan deze enkel meevolgen als je aanwezig bent.
De presentaties van de lessen inclusief aantekeningen worden aangeboden op Digitap.

Bij discrepantie tussen het audiovisueel materiaal en de cursus, is de cursus het enige juiste document.
Opnames zijn eigendom van de lector en mogen onder geen beding verspreid worden.

OLR-Leerdoelen (lijst)

01. CONCEPTUELE ANALYSE
De student is in staat om een eenvoudige energiebalans op te stellen van het elektriciteits- en aardgasverbruik van een woning.
De student is in staat om een industrieel thermisch proces te optimaliseren op gebied van energieverbruik (pinchanalyse).
02. CONCEPTKEUZE
De student is in staat om een industrieel thermisch proces te optimaliseren op gebied van energieverbruik (pinchanalyse).
De student kan een interne audit in het kader van de ISO 50001 schriftelijk voorbereiden.
De student is in staat om een industrieel thermisch proces te optimaliseren op gebied van energieverbruik door het juiste netwerk van warmtewisselaars op te stellen (pinchanalyse).
03. ONTWERP
De student is in staat om een eenvoudige energiebalans op te stellen van het elektriciteits- en aardgasverbruik van een woning.
De student is in staat om een energiebalans op te stellen van een eenvoudige industriële installatie.
De student is in staat om een energiebalans op te stellen van een energieverbruikende industriële component.
07. ENERGIEMANAGEMENT
De student is in staat om een eenvoudige energiebalans op te stellen van het elektriciteits- en aardgasverbruik van een woning.
De student is in staat om in het algemene energiemanagement toe te zien op de naleving van de heersende wetgeving.
De student kan een interne audit in het kader van de ISO 50001 uitvoeren .
De student kan de ISO 50001 in een organisatie implementeren.
De student is in staat om de energie-inhoud, prijs en CO2-uitstoot te bepalen van diverse types energiedragers op basis van de meest courante eenheden.

Leerinhoud

• Energiemanagementsysteem - ISO 50001
• PDCA-cycle
• Implementatie ISO 50001
• Theoretische achtergrond met betrekking tot energiebalansen.
• De verschillende industriële energiedragers
• De meting van energiestromen en de omrekening naar primaire energie.
• De energie audit
• Toepassingen (woning en industrieel proces)
• Pinchmethodologie

Studiematerialen (tekst): Verplicht

  • Energiemanagement en -balansen, Marc Lintermans.

Onderwijsorganisatie

Examentijd
Voorziene tijd voor toetsing2,00 uren
Werkvormen
Hoor- en/of werkcolleges19,50 uren
Werktijd buiten de contacturen56,50 uren

Toetsing (lijst)

Evaluatie(s) voor de eerste examenkans
MomentVorm%Opmerking
AcademiejaarKennistoets60,00schriftelijke kennistoets
Evaluatie(s) voor de tweede examenkans
MomentVorm%Opmerking
Tweede examenperiodeKennistoets60,00schriftelijke kennistoets
Evaluatie(s) voor beide examenkansen, niet herhaalbaar in tweede examenkans
MomentVorm%Opmerking
AcademiejaarProjectopdracht40,00op basis van de individuele opdracht "woning"

Toetsing (tekst)

Lees onderstaande opmerkingen zeer aandachtig. Ze geven inzicht in de wijze waarop het opleidingsonderdeel geëvalueerd en georganiseerd wordt. Ingeval van vragen of twijfel raadpleeg dan de betreffende lector.

• De uitgewerkte proef (woning of gelijkwaardig) is het resultaat van eigen werk. Samenwerken tussen twee of meerdere studenten voor een deel of de volledige proef is m.a.w. niet toegelaten en kan als fraude beoordeeld worden. Meer informatie over fraude vind je in het onderwijs- en examenreglement (www.ap.be) van het desbetreffende departement.

• Bij ongewettigde afwezigheid tijdens de praktische uitvoering (rollenspel) van de interne audit op school (laatste les) daalt het totaal te behalen cijfer met 3 punten van de totaalscore op 20.

• Laattijdig indienen wegens medische redenen of overmacht wordt niet aanvaard en kan dus niet ingehaald worden. Laattijdig indienen van een verslag resulteert in een nul voor dit verslag.

• Geen tweede examenkans mogelijk voor de projectopdracht. Behaalde deelcijfer van de eerste examenperiode wordt overgedragen naar de tweede examenperiode. De student kan niet verzaken aan deze overdracht.