Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen
Gezondheid en Wetenschap
Biomedische wetenschappen W534062/2783/2223/1/59
Studiegids

Biomedische wetenschappen W5

34062/2783/2223/1/59
Academiejaar 2022-23
Komt voor in:
  • Bachelor in de voedings- en dieetkunde, trajectschijf 3
Dit is een enkelvoudig opleidingsonderdeel.
Studieomvang: 4 studiepunten
Co-titularis(sen): Maes Githa
Onderwijstalen: Nederlands
Kalender: Semester 1
Dit opleidingsonderdeel wordt gequoteerd op 20 (tot op een geheel getal).
Mogelijke grensdata voor leerkrediet: 15.10.2022 (1ste semester)
Tweede examenkans: wel mogelijk.
Tolereerbaarheid: Dit opleidingsonderdeel komt in aanmerking voor tolerantie onder de voorwaarden van de opleiding waarvoor je bent ingeschreven.
Totale studietijd: 104,00 uren

Volgtijdelijkheid

binnen het opleidingsprogramma al minstens 70 studiepunten afgewerkt hebben.

Korte omschrijving


Biochemie bestudeert de biologisch belangrijke chemische moleculen.

De beschrijvende biochemie, of de bio-organische scheikunde, werd reeds behandeld in Biochemie 1 en ook deels in Biochemie 2. In dit laatste opleidingsonderdeel werd al geleidelijk overgegaan naar een toepassing van de biomoleculen in de fysiologie van de mens. Het opleidingsonderdeel "Humane Biochemie S3" gaat nog wat verder. We bekijken in detail de stofwisseling in het lichaam van de belangrijkste nutriënten (koolhydraten, lipiden, eiwitten, nucleïnezuren, cholesterol en nog enkele diverse). Het gaat dan over omzettingen in het menselijk lichaam van de nutriënten, zowel het anabolisme (opbouw) als het katabolisme (afbouw). Opbouw vraagt energie (ATP), terwijl de afbraak energie oplevert. Van elke route wordt de reeks enzymatische stappen die nodig zijn om een stof op te bouwen of af te breken bekeken.

Echter in het lichaam verlopen de stofwisselingswegen van de verschillende nutriënten niet apart en/of na elkaar. Dus we bekijken ook hoe dit geïntegreerd gebeurt (per voedingstoestand en per orgaan).

Ook wordt ingegaan op de controle van de metabole flux tijdens deze routes. Want het wonderlijke is dat in een levende cel alle reacties op een geordende manier plaatsvinden en dat er geen nutteloze energie verspild wordt. Door de bespreking van deze routes wordt duidelijk dat de kennis van het metabolisme in de cel kan gebruikt worden voor het uitwerken van een dieetadvies.

OLR-Leerdoelen (lijst)

probleemanalyse
beschrijft de correcte plaats (orgaan en/of intracellulair compartiment) waar de metabole processen doorgaan
beschrijft voor alle groepen biomoleculen (koolhydraten, vetten, eiwitten & nucleïnezuren) de absorptie, het transport doorheen het lichaam, de opname in weefselcellen, het katabolisme en anabolisme.
identificeert de verschillende metabole pathways per orgaan, per voedingstoestand en per nutriënt
legt metabolisme van alcohol, fructose, cholesterol, galactose en hemoglobine uit
legt uit hoe de activiteit van sleutelenzymen in het metabolisme geregeld wordt.
verklaart de verstoring van de normale fysiologie veroorzaakt door metabole aandoeningen (vb. porfyrie) of overconsumptie (vb. alcohol, fructose)
hanteert de medisch/wetenschappelijke termen eigen aan metabolisme
beschrijft de verschillende energievoorzieningen van lever, hersenen, nier, spier (ook volgens type sportinspanning en type spierweefsel), vetweefsel, rode bloedcellen en hart
Beschrijft de etiologie, de pathogenese, de metabolische afwijkingen en de gevolgen van atherosclerose.
beschrijft de etiologie, de symptomen, de metabolische afwijkingen en de behandelingsmogelijkheden van diabetes.

Leerinhoud


Metabolisme van de cel, basisprincipes van de bio-energetica, katabolisme en anabolisme, ribonucleotiden als metabole dragers, regeling van het metabolisme.
Mitochondriaal metabolisme: Krebs en ETK.
Stofwisseling van koolhydraten: vertering, resorptie, transport. Inleiding tot de glycolyse.
Stofwisseling van koolhydraten: glycolyse (vervolg) en glycogeenmetabolisme.
Stofwisseling van koolhydraten: gluconeogenese en pentosefosfaatpathway.
Regeling van het koolhydraatmetabolisme: insuline en glucagon.
Pathologie van de koolhydraathuishouding: diabetes
Stofwisseling van vetten: vetresorptie en vettransport doorheen het lichaam: lipoproteïnen.
Stofwisseling van vetten.
Stofwisseling van cholesterol en het proces van atherosclerose.
Pathologie van de lipidenhuishouding: atherosclerose
Stofwisseling van eiwitten: vertering, resorptie en transport, aminozuurafbraak.
Stofwisseling van eiwitten: aminozuursynthese / Metabolisme van nucleïnezuren.
Stofwisseling: geïntegreerd metabolisme.

Studiematerialen (tekst): Verplicht

Cursus Humane Biochemie, AP Hogeschool (auteur: M. Van Cleemput)

Studiematerialen (tekst): Aanbevolen

De hand-outs van de slides zijn te raadplegen via de digitale leeromgeving.

Indien je nog meer wil weten, zijn volgende werken een aanrader:

  • Metabolisme, F.C. Schuit (2015). 2de druk, Bohn Stafleu van Loghum, Houten, Nederland. ISBN 9789036806190.
  • Metabolisme en voeding, F.C. Schuit (2019). 3de druk, Bohn Stafleu van Loghum, Houten, Nederland. ISBN 9789036823579.
  • Medical Biochemistry at a Glance, J.G. Salway (2012). 3de editie, John Wiley & Sons, UK. ISBN 9780470654514.
  • Essentials of Medical Biochemistry, N.V. Bhagavan and Chung-Eun Ha (2011). 1ste druk, Academic Press, USA. ISBN 9780120954612.
  • Metabolic Regulation: a Human Perspective, Keith N. Frayn (2010). 3de editie, John Wiley & Sons, UK. ISBN 9781405183598.

Onderwijsorganisatie

Examentijd
Voorziene tijd voor toetsing3,00 uren
  • Omschrijving: de totale examentijd voor het examen is 180 minuten, waarvan 150 minuten voorzien voor het examen plus 30 minuten extra examentijd voor alle studenten. De extra examentijd als individuele aanpassing is dus hierbij inbegrepen.
Werkvormen
Hoor- en/of werkcolleges7,00 uren
Practicum en/of oefeningen
Vormen van groepsleren
Werkplekleren en/of stage
Werktijd buiten de contacturen94,00 uren

Toetsing (lijst)

Evaluatie(s) voor de eerste examenkans
MomentVorm%Opmerking
AcademiejaarKennis- en inzichtstoets in de examenreeks100,00Open en gesloten vragen. Gesloten boek. De vragen peilen naar kennis en toepassen van kennis en inzicht. Geen hulpmiddelen toegelaten.
Evaluatie(s) voor de tweede examenkans
MomentVorm%Opmerking
Tweede examenperiodeKennis- en inzichtstoets in de examenreeks100,00Open en gesloten vragen. Gesloten boek. De vragen peilen naar kennis en toepassen van kennis en inzicht. Geen hulpmiddelen toegelaten.

Toetsing (tekst)

Geen hulpmiddelen toegelaten op het examen (zowel eerste als tweede examenperiode).

Via mail worden er tijdens het academiejaar geen antwoorden geformuleerd over inhoudelijke vragen met betrekking tot de leerinhouden. Inhoudelijke vragen kunnen gesteld worden via het discussieforum op de digitale leeromgeving.

Het niet opstarten of afsluiten van de monitoringsoftware wordt aanzien als fraude.