Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen
Onderwijs en Training
BI vakinhoud II.3 Biodiversiteit36524/2864/2223/1/71
Studiegids

BI vakinhoud II.3 Biodiversiteit

36524/2864/2223/1/71
Academiejaar 2022-23
Komt voor in:
  • Educatieve bachelor in het secundair onderwijs, trajectschijf 1
    Keuzeoptie:
    • Biologie
Dit is een enkelvoudig opleidingsonderdeel.
Studieomvang: 3 studiepunten
Co-titularis(sen): Revis Nathalie
Onderwijstalen: Nederlands
Kalender: Semester 2
Dit opleidingsonderdeel wordt gequoteerd op 20 (tot op een geheel getal).
Mogelijke grensdata voor leerkrediet: 15.03.2023 (2de semester)
Tweede examenkans: wel mogelijk.
Tolereerbaarheid: Voor dit opleidingsonderdeel moet je slagen (wordt nooit getolereerd).
Totale studietijd: 75,00 uren

Volgtijdelijkheid

Op dit opleidingsonderdeel is er geen volgtijdelijkheid van toepassing.

Korte omschrijving

Biodiversiteit. Er zijn verschillende definities van dit begrip in gebruik: van de meest eenvoudige definitie: soortenrijkdom of rijkdom van de natuur tot complexere omschrijvingen zoals : "De variabiliteit onder levende organismen van allerlei herkomst, met inbegrip van, onder andere, terrestrische, mariene en andere aquatische ecosystemen en de ecologische complexen waarvan zij deel uitmaken. Dit omvat mede de diversiteit binnen soorten, tussen soorten en van ecosystemen.
De term biodiversiteit is een samentrekking van twee woorden: bio (leven) en diversiteit (verscheidenheid). Biodiversiteit verwijst naar alle vormen van leven die men op aarde aantreft.
Biodiversiteit kan dus worden beschouwd op verschillende niveaus, naargelang men zich interesseert voor microscopisch kleine elementen of processen op wereldschaal. Zo omvat het concept biodiversiteit onder andere de genen, individuen, populaties, soorten, gemeenschappen en ecosystemen.
Om biodiversiteit en zijn belang ten gronde te begrijpen (en uit te leggen) is een goede kennis van heel wat aspecten uit de biologie nodig.
De taxonomie is de wetenschap die zich bezighoudt met de classificatie (het ordenen), de nomenclatuur (naamgeving) en identificatie (beschrijving) van levende organismen.
Classificatie is de indeling van levende organismen en op basis van welke kenmerken deze indeling kan gebeuren (ook historische context).
In deze cursus bestuderen we organismen uit de drie domeinen (tree of life): Archaea- bacteriën, bacteriën en eukaryoten. Van dit laatste domein een focus op schimmels en dieren. Ook de groep van de virussen wordt besproken.
Aan de hand van practica en microscopische studie onderzoeken we bacteriën en hun levensvoorwaarden. Nadien ontwerpen jullie zelf een onderzoek met bijhorende werkwijze om de gisten en hun levensvoorwaarden te bepalen. Uiteraard voeren jullie dit onderzoek ook uit en stellen een verslag op. Dit alles volgens de wetenschappelijke methode. Tijdens de practica zullen ook de praktische basisvaardigheden getraind en geëvalueerd worden.
We gaan na op basis van welke kenmerken dieren worden ingedeeld. En bestuderen een aantal groepen ongewervelde dieren( o.a. sponzen, holtedieren (neteldieren), platwormen, ronde wormen, gelede wormen, weekdieren, stekelhuidigen) ter voorbereiding van de stage ‘MuZee’. Jullie ontwerpen zelf een determinatietabel voor een aantal van deze dieren.
Zelfstandige studie van een aantal park-, tuin- en kustvogels, van een aantal andere gewervelden en ongewervelde dieren.
Als leraar natuurwetenschappen/biologie zal je nood hebben aan deze basiskennis over vertegenwoordigers van het dierenrijk (Animalia)

OLR-Leerdoelen (lijst)

Interactie: taal ontwikkelen
gebruikt vakterminologie correct en adequaat in diverse opdrachten en contexten, voor dit opleidingsonderdeel/de aangereikte inhoud
Gebruikt een gepaste en correcte onderwijs-, instructie- en studietaal, zowel mondeling als schriftelijk.
Leerbevordering: geschikte leerinhouden hanteren
hanteert essentiële ICT tools correct, voor dit opleidingsonderdeel/de aangereikte inhoud
Licht theoretische kaders toe, voor dit opleidingsonderdeel/de aangereikte inhoud
Beheerst vakgerelateerde basiskennis en -vaardigheden, bij in complexiteit toenemende contexten, voor dit opleidingsonderdeel/de aangereikte inhoud
Demonstreert vakmanschap, voor dit opleidingsonderdeel/de aangereikte inhoud
Past de vakgerelateerde basisprincipes, theoretische kaders en experimenten correct toe in gevarieerde opdrachten en contexten, voor dit opleidingsonderdeel/de aangereikte inhoud
Attitude: engagement
Neemt verantwoordelijkheid op voor zichzelf, de ander en de taak, voor dit opleidingsonderdeel/de aangereikte inhoud
Toont betrokkenheid, voor dit opleidingsonderdeel/de aangereikte inhoud

Leerinhoud

We bestuderen in dit opleidingsonderdeel het aspect biodiversiteit in zijn vele facetten.
-Biodiversiteit: verscheidenheid aan soorten organismen.
- Belang van biodiversiteit voor wereld en mens.
- Op basis van welke criteria maken wetenschappers onderscheid tussen virussen en de vertegenwoordigers van “tree of life” (drie domeinen en 6 rijken).
- Op basis van welke criteria classificeren we verschillende organismen in verschillende groepen (rijken, domeinen) samen met een historische inzicht. Criteria zowel vanuit fylogenie, systematiek als taxonomie.
- Studie van domeinen Archaea- bacteriën en bacteriën
- Domein Eukaryoten: Beperkte studie van rijk van schimmels en studie van rijk van de dieren, met focus op ongewervelden (uitgezonderd de geleedpotigen).
- Werken volgens de wetenschappelijke methode bij practica met bacteriën en gisten, en hierdoor labo vaardigheden verder uitbouwen.
- Onder de vorm van begeleide zelfstudie wordt het herkennen van bepaalde vertegenwoordigers van gewervelde en ongewervelde dieren aangeleerd.

Studiematerialen (lijst)

BI Vakinhoud II.3 BiodiversiteitVerplicht
  • Auteur: N. Revis, L. Duchâtelet en M. Van Strydonck
StudiewijzerVerplicht
laboschort en vodVerplicht
Handboek Planten en andere niet-dierlijke organismenVerplicht€ 130,75
  • Auteur: Asperges ea
Handboeken Natuurwetenschappen SO (1ste graad) - bibliotheekVerplicht
handboeken SOVerplicht
10VoorBiologieVerplicht
www.vob-ond.beVerplicht
  • Auteur: VOB

Onderwijsorganisatie

Werkvormen
Hoor- en/of werkcolleges14,00 uren
Practicum en/of oefeningen7,00 uren
Werktijd buiten de contacturen54,00 uren

Toetsing (lijst)

Evaluatie(s) voor de eerste examenkans
MomentVorm%Opmerking
Semester 2Kennis- en inzichtstoets in de examenreeks75,00schriftelijk examen (120') - gesloten en open vragen
Semester 2Vaardigheidstoets permanent tijdens de lesweken (Permanente evaluatie)25,00schriftelijk werkstuk (verslagen bacteriën en gisten); examen praktijkleerlijn met VERPLICHTE AANWEZIGHEID
Evaluatie(s) voor de tweede examenkans
MomentVorm%Opmerking
Tweede examenperiodeKennis- en inzichtstoets in de examenreeks75,00schriftelijk examen (120'); mag op dezelfde dag als mondeling hands-on
Tweede examenperiodeVaardigheidstoets in de examenreeks25,00mondeling (60') - werkstukken worden tijdens de vakantie zelfstandig hernomen en het verslag afgegeven op mondeling examen-examenperiode 2; het zelfstandig practicum wordt hernomen in labo 04.001 (alle studenten samen)

Toetsing (tekst)

De student wordt beoordeeld op basis van de vooropgestelde competenties, leerdoelen, lesdoelen en beheersingsniveaus.
Deze lesdoelen en beheersingsniveaus staan in detail omschreven in de bij de ECTS-fiche/het OLOD behorende studiewijzer. De beoordeling/toetsing ervan gebeurt op basis van alle richtlijnen vermeld in deze studiewijzer.