Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen
Industrie en Omgeving
Micro-organismen en biomoleculen 127907/2793/2223/1/45
Studiegids

Micro-organismen en biomoleculen 1

27907/2793/2223/1/45
Academiejaar 2022-23
Komt voor in:
  • Bachelor in de chemie, trajectschijf 1
Dit is een enkelvoudig opleidingsonderdeel.
Studieomvang: 3 studiepunten
Co-titularis(sen): Crobeck Jeroen, Vanmaele Lisa
Onderwijstalen: Nederlands
Kalender: Academiejaar
Dit opleidingsonderdeel wordt gequoteerd op 20 (tot op een geheel getal).
Mogelijke grensdata voor leerkrediet: 15.10.2022 (Academiejaar)
Tweede examenkans: wel mogelijk.
Tolereerbaarheid: Dit opleidingsonderdeel komt in aanmerking voor tolerantie onder de voorwaarden van de opleiding waarvoor je bent ingeschreven.
Totale studietijd: 78,00 uren

Volgtijdelijkheid

Op dit opleidingsonderdeel is er geen volgtijdelijkheid van toepassing.

Korte omschrijving

Facet Basisbegrippen Microbiologie

Microbiologie is de wetenschap van de micro-organismen, meer bepaald worden bacteriën, schimmels, gisten, protozoa, algen en virussen bestudeerd. Als aanknopingspunt voor de richting chemie wordt eerst het groeiende belang van het gebruik van deze organismen in de (bio)chemische industrie kort toegelicht. Vervolgens gaan we dieper in op de bouw en vermenigvuldigingswijze van de verschillende soorten micro-organismen. Verder wordt er gekeken naar de talrijke soorten interacties tussen deze micro-organismen onderling en naar de verschillende belangrijke rollen die deze micro-organismen spelen in ecosystemen. Tot slot wordt er kort stilgestaan bij een aantal manieren om micro-organismen te classificeren en identificeren.  

Naast prokaryote cellen bestuderen we ook de eukaryote cellen (plantaardige cel en dierlijke cel). We kijken naar de opbouw (de celorganellen, celmembraan) en de vermenigvuldiging en vergelijken dit met hun prokaryote tegenhangers.

De theorie wordt gekoppeld aan de praktijk tijdens de labs microbiologie (OLOD labportfolio semester 1) 

Facet Biomoleculen 1

Biochemie is de wetenschappelijke discipline die probeert het fenomeen leven te verklaren op moleculair niveau.

In deze cursus zullen we een aantal biomoleculen bestuderen. Inzicht in de chemische en fysische eigenschappen van deze biomoleculen zorgt voor een aanvullend inzicht in de werking en interpretatie van biochemische en biotechnologische experimenten waarin deze biomoleculen gebruikt of geanalyseerd worden.

We bespreken een aantal belangrijke soorten biomoleculen. De eerste groep zijn de suikers, die niet alleen een sleutelrol spelen in het energiemetabolisme, maar ook uitblinken in de natuur als structuurmoleculen. Ten tweede bespreken we de eiwitten, polymeren die zijn opgebouwd uit twintig verschillende soorten aminozuren en betrokken zijn bij ongeveer alles wat in levende materie gebeurt. Het unieke verband tussen hun structuur en functie wordt ingeoefend en gekoppeld aan een aantal analyses in de praktijk. De laatste groep zijn de enzymen, een aparte klasse van de eiwitten. Enzymen zijn krachtige, reactiespecifieke en regelbare katalysatoren die absoluut noodzakelijk zijn om de reacties van het metabolisme met de gewenste snelheid te laten verlopen. In de actuele biotechnologie zal men specifieke zuivere enzymen in celvrije systemen gebruiken om reacties naar wens te katalyseren. Maar ook in de industrie, voeding en de geneeskunde is kennis en gebruik van enzymen niet meer weg te denken. Door de bespreking van deze enzymen wordt duidelijk dat deze kennis kan gebruikt worden voor de productie van geneesmiddelen, in de industrie en bij het aanwenden van enzymen in analytische bepalingsmethoden.

De kennis die in de theorielessen wordt bijgebracht, vormt de basis voor het inzicht in de werking en verwerking van een aantal biochemische experimenten: oefeningen die behandeld worden in de werkcolleges.

OLR-Leerdoelen (lijst)

Chemical_researcher - A1_taakanalyse en planning
Legt het verband tussen de structuur en de functie van macromoleculen zoals koolhydraten, eiwitten en enzymen
Beschrijft de belangrijkste reacties van suikers en kan elke vorm tekenen
intrapersoonlijk - methodologie
beschrijft de opbouw, functies van organellen van verschillende micro-organismen en virussen
beschrijft de positieve en negatieve invloeden van micro-organismen
beschrijft enkele classificatie en identificatiemethoden van micro-organismen
Identificeert belangrijke bouwstenen verbindingen en groepen van de biomoleculen suikers, eiwitten en enzymen
Verklaart de algemene werking van enzymen, coënzymen, activatoren en inhibitoren
Verwerkt data van eenvoudige biochemische experimenten
beschrijft de vermenigvuldiging van prokaryoten, eukaryoten en virussen
intrapersoonlijk - probleemanalyse
Beschrijft het doel van eenvoudige biochemische experimenten
Legt het verband en tussen de data, wat men meet en het doel van een biochemisch experiment
Verklaart het nut van elke stap in de werkwijze van eenvoudige biochemische experimenten
Labtechnicus - A1_taakanalyse en planning
beschrijft de opbouw, functies van organellen van verschillende micro-organismen en virussen
beschrijft de positieve en negatieve invloeden van micro-organismen
beschrijft enkele classificatie en identificatiemethoden van micro-organismen
Beschrijft het doel van eenvoudige biochemische experimenten
Identificeert belangrijke bouwstenen verbindingen en groepen van de biomoleculen suikers, eiwitten en enzymen
Verklaart de algemene werking van enzymen, coënzymen, activatoren en inhibitoren
Verklaart het nut van elke stap in de werkwijze van eenvoudige biochemische experimenten
Labtechnicus - A3_verwerken en interpreteren van resultaten
Legt het verband en tussen de data, wat men meet en het doel van een biochemisch experiment
Verwerkt data van eenvoudige biochemische experimenten
Process_engineer - A1_taakanalyse en planning
beschrijft de vermenigvuldiging van prokaryoten, eukaryoten en virussen

Leerinhoud

facet Basisbegrippen Microbiologie

We bespreken:

Verschillende soorten prokaryote en eukaryote micro-organismen
De opbouw van prokaryote en eukaryote micro-organismen en virussen
De vermenigvuldiging van prokaryote en eukaryote micro-organismen en virussen
Samenlevingsvormen en interacties tussen micro-organismen en hun gastheer

Een aantal klassieke en meer recente methoden die gebruikt worden ter identificatie van micro-organismen


Facet Biomoleculen 1

De opbouw, de indeling, de eigenschappen en de functie van enkele moleculen die aan biochemische processen deelnemen worden behandeld. Dit zijn achtereenvolgens de suikers, de aminozuren, de eiwitten en de enzymen.

In de werkcolleges worden inzichtsoefeningen gemaakt rond de werkwijze, het principe, de dataverwerking en de interpretatie van enkele (instrumenteel eenvoudige) biochemische experimenten met eiwitten, suikers en enzymen.

Studiematerialen (tekst): Verplicht

Facet Micro-organismen

cursus Micro-organismen - theorie - auteurs: E. Van Eyken, G. Maes, J. Crobeck (

(fysiek verkrijgbaar via winkel en gratis digitaal via digitAP)

cursus, slides, oefeningen en externe links beschikbaar via Digitap



Facet Biomoleculen 1

cursus Biomoleculen 1 - Lisa Vanmaele - AP hogeschool

cursus, slides en extra oefeningen op Digitap




Onderwijsorganisatie

Werkvormen
Hoor- en/of werkcolleges30,00 uren
  • Opmerking: de effectieve werkvorm wordt gecommuniceerd via digitap.
Werktijd buiten de contacturen48,00 uren

Toetsing (lijst)

Evaluatie(s) voor de eerste examenkans
MomentVorm%Opmerking
AcademiejaarKennis- en inzichtstoets in de examenreeks100,00digitaal examen in toets.ap.be
Evaluatie(s) voor de tweede examenkans
MomentVorm%Opmerking
Tweede examenperiodeKennis- en inzichtstoets in de examenreeks100,00digitaal examen in toets.ap.be

Toetsing (tekst)

Facet Micro-organismen: gewicht 35% (examen in januari)

Examen (theorie)

Toetsvorm: kennistoets 
toetsmethode: voornamelijk gesloten vragen, mogelijk een aantal open vragen  
bron: gesloten boek
toetsmedium: digitaal examen in toets.ap.be
toetsmoment: momentopname op examen



Facet Biomoleculen 1: gewicht 65% (examen in juni)

Examen (theorie + werkcolleges)

Toetsvorm: kennistoets en hands-off vaardigheidstoets
toetsmethode: voornamelijk gesloten vragen, mogelijk een aantal open vragen
bron: gesloten boek
toetsmedium: digitaal examen in toets.ap.be

toetsmoment: momentopname op examen

• Tijdens de WE verwachten we een verplichte aanwezigheid. Op basis van de aanwezigheid wordt een procespunt gegeven dat maximaal 5% van het totaalpunt bedraagt.

Toetsing kan gebeuren op eigen laptop.

Digitale examens worden continu gemonitord om eventuele examenfraude tegen te gaan. Hiervoor moet de student bij aanvang van het examen een monitoringsapplicatie opstarten. Het niet opstarten of afsluiten van de monitoringsoftware wordt aanzien als fraude.