Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen
Mens en Maatschappij
Probleemgestuurd leren 436363/2781/2223/1/28
Studiegids

Probleemgestuurd leren 4

36363/2781/2223/1/28
Academiejaar 2022-23
Komt voor in:
  • Bachelor in de orthopedagogie, trajectschijf 2
Dit is een enkelvoudig opleidingsonderdeel.
Studieomvang: 6 studiepunten
Men kan dit opleidingsonderdeel niet volgen binnen een
  • creditcontract.
  • examencontract (met het oog op het behalen van een creditbewijs).
  • examencontract (met het oog op het behalen van een diploma).
Co-titularis(sen): Adams Carl, Defieuw Mieke, Portael Veerle, Rosseel Dona, Schraepen Beno, Van Dingenen Gwen, Van Tongel Wim, Verreyken Sarah, Walravens Lieve
Onderwijstalen: Nederlands
Kalender: Semester 2
Dit opleidingsonderdeel wordt gequoteerd op 20 (tot op een geheel getal).
Mogelijke grensdata voor leerkrediet: 15.03.2023 (2de semester)
Tweede examenkans: wel mogelijk.
Tolereerbaarheid: Dit opleidingsonderdeel komt in aanmerking voor tolerantie onder de voorwaarden van de opleiding waarvoor je bent ingeschreven.
Totale studietijd: 154,50 uren

Volgtijdelijkheid

geslaagd of getolereerd voor Onderzoeksmethoden 1 EN geslaagd of getolereerd voor Intercultureel probleemgestuurd leren 4 OF simultaan te volgen met Onderzoeksmethoden 1 EN simultaan te volgen met Intercultureel probleemgestuurd leren 4.

Korte omschrijving

Als praktijkgerichte orthopedagoog ben je een onderzoeker in je dagelijkse praktijk. Je stelt je vragen naar aanleiding van een concreet probleem en zoekt gepaste methoden om hier aanzetten tot antwoorden op te vinden. Daarvoor heb je een stevige bagage nodig op gebied van onderzoeksmethoden. Deze krijg je in dit opleidingsonderdeel aangereikt via enkele colleges en digitale leerpaden. Vervolgens ga je hiermee meteen aan de slag. Aan de hand van een casus rond een praktijkprobleem formuleer je zelf onderzoeksvragen, enerzijds op basis van de casus maar zeker ook op basis van je eigen interesses. De belangrijkste onderzoeksmethoden in dit opleidingsonderdeel zijn literatuurstudie, interview en desk research.
Dit zoeken naar handvatten en invalshoeken doe je niet alleen; we kiezen hier voor een vorm van groepsleren, waarbij je leert samen met en van elkaar. Als groep formuleer je onderzoeksvragen, ga je op zoek naar onderzoeksmethoden en bronnen, en breng je daarna resultaten samen om conclusies en aanbevelingen te formuleren. Je wordt daarbij begeleid op inhoudelijk vlak maar ook in je groepsproces. Aan het einde van de rit houden jullie een creatieve presentatie rond jullie onderzoeksproces.
Ook individueel doorloop je een gelijkaardig traject: je gaat op onderzoek naar aanleiding van een individuele casus. Je schrijft je bevindingen neer in een individuele paper. Op die manier kan je laten zien dat je ook zelfstandig op onderzoek kan gaan.

Begincompetenties (tekst)

De student past de spellings-en grammaticaregels correct toe in verslaggeving.
De student refereert conform de APA – normen.

OLR-Leerdoelen (lijst)

Deskundig in relatie-opbouw: Ortho(ped)agogische basishouding en professionele relatie
De student toont in zijn bespreking een (ortho)(ped)agogische basishouding en holistische visie.
Deskundig in opvoeden begeleiden ondersteunen: Vraagverheldering en analyse ondersteuningsvraag 
De student analyseert casuistiek op basis van deelvragen die de student formuleert vanuit actuele inzichten en theoretische kaders, rekening houdend met de cliënt in zijn context en de diverse samenleving.
De student verheldert de ondersteuningsvraag van een cliëntsysteem.
Deskundig in opvoeden begeleiden ondersteunen: Ondersteunt, organiseert en coördineert wonen, werken, leren en vrije tijd in de dagelijkse context van een individu of groep. Methodisch handelen.
De student formuleert aandachtspunten voor begeleiding en ondersteuning van een cliëntsysteem op basis van relevante theoretische kaders.
Deskundig in bruggen bouwen: Onderhouden, versterken en creëren van netwerken.
De student onderzoekt drempels en mogelijkheden tot het betrekken en versterken van sociale netwerken.
Deskundig in bruggen bouwen: Maatschappelijke participatie verhogen (community building) 
De student onderzoekt drempels en mogelijkheden tot het behouden of vergroten van maatschappelijke participatie.
Deskundig in werken in en met groepen: Groepsdynamisch werken (met cliënten/teams, vrijwilligers, mantelzorgers)
De student analyseert het groeps- en teamfunctioneren van het eigen team en zijn eigen aandeel hierin.
De student hanteert doelgericht groepsdynamische processen om de eigen teamwerking te optimaliseren.
Deskundig in veranderingsprocessen: Onderzoek en innovatie
De student zet deskresearch en literatuurstudie adequaat in.
De student zet interview adequaat in.
De student hanteert de empirische cyclus in het onderzoeksmatig handelen.
Deskundig in veranderingsprocessen: Organisatieniveau
De student formuleert aandachtspunten voor visie en beleid op organisatieniveau passend bij casuistiek.
Kritisch denken, levenslang en levensbreed leren, onderbouwd denken en handelen
De student reflecteert kritisch op het eigen leerproces vanuit een attitude van levenslang en levensbreed leren.
Creatief denken en handelen
De student toont creativiteit in de aanpak en uitwerking van de leertaak.
Ethische vaardigheden
De student reflecteert vanuit een ethisch perspectief naar aanleiding van de casus.

Leerinhoud

Zowel het groepswerk als de individuele taak kaderen binnen één van de volgende thema’s. 

- Kinderen en jongeren met gedrags- en emotionele problemen
- Hulpverlening aan jongvolwassenen
- Kracht en kwetsbaarheid bij ouderen
- Maatschappelijke kwetsbaarheid en verslaving
- Intrafamiliaal geweld en grensoverschrijdend gedrag
- Intercultureel werk en migratie
- Psychische kwetsbaarheid bij personen met een verstandelijke beperking

Volgende onderzoeksvaardigheden vormen echter de essentie van het opleidingsonderdeel:
- de onderzoekscyclus
- het formuleren van een onderzoeksvraag
- deskresearch
- literatuurstudie
- interview
- het schrijven van een onderzoeksverslag

Daarnaast oefenen studenten vaardigheden i.v.m. het samenwerken in groep en het presenteren van een onderzoek .

Studiematerialen (tekst): Verplicht

• Syllabus via Universitas 
• Leerpaden en bijkomend materiaal via Digitap.
• Van der Donk, C. & van Lanen, B. (2019). Praktijkonderzoek in zorg en welzijn. Bussum: Coutinho.
• Poelmans, P. & Severijnen, O. (2020). De APA-richtlijnen. Over literatuurverwijzing en onderzoeksrapportage. Bussum: Coutinho.

Onderwijsorganisatie

Examentijd
Voorziene tijd voor toetsing2,50 uren
Werkvormen
Hoor- en/of werkcolleges4,00 uren
Individuele begeleiding11,00 uren
Werktijd buiten de contacturen137,00 uren

Toetsing (lijst)

Evaluatie(s) voor de eerste examenkans
MomentVorm%Opmerking
AcademiejaarProjectopdracht65,00De student doorloopt in groep een onderzoeksproces. De groep maakt hiervan een groepsverslag. Na het inleveren van het groepsverslag volgt een presentatie en bevraging. Daarnaast vindt ook een groepsgesprek en een peerassessment plaats. (Data en deadlines zie studiewijzer)
De projectopdracht bestaat dus uit:
- Groepsverslag:
35% van het totale resultaat op deze projectopdracht (dit is een groepspunt)
1. Toetsmethode: werkstuk
2. Bron: open boek
3. Toetsmedium: schriftelijk
4. Toetsmoment: momentopname na proces
5.Beoordelaar: lector
Voor taal- en vormfouten worden er binnen de opleiding orthopedagogie tot 4 punten afgetrokken op schriftelijke opdrachten .
1pt: Afspraken rond de opdracht (met bronvermelding)
1pt: Tekststructuur (& lay-out)
1pt: Formulering: doelgerichte, professionele schrijfstijl
1pt: Correcte taal

- Presentatie: 20% van het totale resultaat op deze projectopdracht (individuele score)
De groep presenteert aanbevelingen en reflecties rond hun onderzoeksproces en wordt hierover kritisch bevraagd.
1. Toetsmedium: presentatie
2. Bron: open boek
3. Toetsmedium: mondeling
4. Toetsmoment: momentopname op examen
5. Beoordelaar: lector
- Groepsproces met individuele correctie
10% van het totale resultaat op deze projectopdracht (individuele score)
Deelname aan het groepsproces wordt gescoord door middel van een peerassessment aangevuld door een correctie van de lector op basis van het groepsgesprek en participatie van de student aan het groepswerk.
1. Toetsmedium: groepsgesprek
2. Bron: open boek
3. Toetsmedium: mondeling
4. Toetsmoment: momentopname op examen
5. Beoordelaar: lector en peers

Het cijfer van dit deelexamen wordt overgedragen naar de 2de examenperiode indien de student niet geslaagd is voor het totaal van het opleidingsonderdeel maar wel geslaagd is voor dit deelexamen.
AcademiejaarProjectopdracht35,00De student doorloopt individueel een onderzoeksproces n.a.v. een casus en maakt hiervan een schriftelijk verslag.
1. Toetsmethode: werkstuk
2. Bron: open boek
3. Toetsmedium: schriftelijk
4. Toetsmoment: momentopname na proces
5.Beoordelaar: lector

Voor taal- en vormfouten worden er binnen de opleiding orthopedagogie tot 4 punten afgetrokken op schriftelijke opdrachten .
1pt: Afspraken rond de opdracht (met bronvermelding)
1pt: Tekststructuur (& lay-out)
1pt: Formulering: doelgerichte, professionele schrijfstijl
1pt: Correcte taal

Het cijfer van dit deelexamen wordt overgedragen naar de 2de examenperiode indien de student niet geslaagd is voor het totaal van het opleidingsonderdeel maar wel geslaagd is voor dit deelexamen.
Evaluatie(s) voor de tweede examenkans
MomentVorm%Opmerking
Tweede examenperiodeProjectopdracht65,00De projectopdracht bestaat uit:
- Herwerking groepsverslag:
De student herwerkt het groepsverslag uit de eerste examenperiode op basis van de feedback die hij toen heeft gekregen.

35% van het resultaat op deze projectopdracht
1. Toetsmethode: werkstuk
2. Bron: open boek
3. Toetsmedium: schriftelijk
4. Toetsmoment: momentopname na proces
5.Beoordelaar: lector

Voor taal- en vormfouten worden er binnen de opleiding orthopedagogie tot 4 punten afgetrokken op schriftelijke opdrachten .
1pt: Afspraken rond de opdracht (met bronvermelding)
1pt: Tekststructuur (& lay-out)
1pt: Formulering: doelgerichte, professionele schrijfstijl
1pt: Correcte taal

- Presentatie:
De student presenteert aanbevelingen en reflecties rond het onderzoeksproces en wordt hierover kritisch bevraagd.

20% van het totale resultaat op deze projectopdracht (individuele score)
1. Toetsmedium: presentatie
2. Bron: open boek
3. Toetsmedium: mondeling
4. Toetsmoment: tijdens examenweek
5. Beoordelaar: lector

- Individueel gesprek met lector
10% van het totale resultaat op deze projectopdracht (individuele score)
1. Toetsmedium: groepsgesprek
2. Bron: open boek
3. Toetsmedium: mondeling
4. Toetsmoment: tijdens examenweek
5. Beoordelaar: lector
Als de student niet is geslaagd voor het opleidingsonderdeel:
- worden de punten behaald voor dit deelexamen in de eerste examenperiode overgedragen indien de student geslaagd was voor dit deelexamen.
- dient de student dit deelexamen af te leggen in de tweede examenperiode indien de student niet geslaagd was voor dit deelexamen.
Tweede examenperiodeProjectopdracht35,00De student herwerk individueel zijn onderzoeksproces n.a.v. een casus en maakt hiervan een schriftelijk verslag.
1. Toetsmethode: werkstuk
2. Bron: open boek
3. Toetsmedium: schriftelijk
4. Toetsmoment: momentopname na proces
5.Beoordelaar: lector

Voor taal- en vormfouten worden er binnen de opleiding orthopedagogie tot 4 punten afgetrokken op schriftelijke opdrachten .
1pt: Afspraken rond de opdracht (met bronvermelding)
1pt: Tekststructuur (& lay-out)
1pt: Formulering: doelgerichte, professionele schrijfstijl
1pt: Correcte taal
Als de student niet is geslaagd voor het opleidingsonderdeel:
- worden de punten behaald voor dit deelexamen in de eerste examenperiode overgedragen indien de student geslaagd was voor dit deelexamen.
- dient de student dit deelexamen af te leggen in de tweede examenperiode indien de student niet geslaagd was voor dit deelexamen.