Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen
Onderwijs en Training
Ethiek en wereldburgerschap 610481/3034/2324/1/39
Studiegids

Ethiek en wereldburgerschap 6

10481/3034/2324/1/39
Academiejaar 2023-24
Komt voor in:
  • Educatieve bachelor in het lager onderwijs, trajectschijf 3
    Keuzeoptie:
    • 3de bachelor : Niet-confessionele zedenleer
    Keuzepakket:
    • Niet-confessionele zedenleer
    • Niet-confessionele zedenleer A
In andere opleidingen:
  • Educatieve bachelor in het kleuteronderwijs als Ethiek en wereldburgerschap 6
  • Postgraduaat leraar niet-confessionele zedenleer basisonderwijs als Ethiek en wereldburgerschap
Dit is een enkelvoudig opleidingsonderdeel.
Studieomvang: 3 studiepunten
Men kan dit opleidingsonderdeel niet volgen binnen een
  • examencontract (met het oog op het behalen van een creditbewijs).
  • examencontract (met het oog op het behalen van een diploma).
Co-titularis(sen): Beckers Kurt
Onderwijstalen: Nederlands
Kalender: Semester 2
Dit opleidingsonderdeel wordt gequoteerd op 20 (tot op een geheel getal).
Mogelijke grensdata voor leerkrediet: 15.03.2024 (2de semester)
Tweede examenkans: wel mogelijk.
Delibereerbaarheid/tolereerbaarheid: Dit opleidingsonderdeel komt in aanmerking voor deliberatie/tolerantie onder de voorwaarden van de opleiding waarvoor je bent ingeschreven.
Totale studietijd: 75,00 uren

Volgtijdelijkheid

Op dit opleidingsonderdeel is er geen volgtijdelijkheid van toepassing.

Korte omschrijving

In het theoretisch gedeelte wordt er aandacht besteed aan ethische theorieën, religiestudie en analyseren we het begrip wereldburgerschap. Er wordt een theoretisch kader aangereikt rond het herkennen van denkfouten, het belang van mensenrechtenonderwijs en de noodzaak om in een pluralistische samenleving religieuze tradities te contextualiseren en cultureel te benaderen.

In het praktische gedeelte worden teksten gelezen die de leerinhouden uitdiepen waarbij studenten discussievragen formuleren. Studenten werken in groep een ILC-project uit voor het basisonderwijs en presenteren dit project aan hun collega-studenten.

Begincompetenties (tekst)

Bereidheid tot vrijzinnig engagement.
Eindcompetenties van de voorafgaande opleidingen
Studenten via SLO dienen minimum al 30 studiepunten te hebben verworven.
Studenten via geïntegreerde lerarenopleiding dienen minimum al 60 studiepunten te hebben verworven.
Niveau: gespecialiseerd

OLR-Leerdoelen (lijst)

Leerbevordering: (internationale) onderwijsgerelateerde kennis inzetten
benadert kritisch de pseudo-logische consistentie van het ietsisme
herkent en benoemt levensbeschouwelijke kleuring van gedachten
herkent framing in het dagelijks leven
houdt een teleologisch natuurbeeld en een Darwinistisch natuurbeeld uit elkaar
kent de basisprincipes van het Darwinisme en de hoofdzaken van een Darwinistische hypothese over de afstamming van de mens
ontwikkelt het (in)tolerantiedilemma volgens de theorie van John Rawls
toont kritisch inzicht in oecumenische interpretaties van godsdienst en in de noodzaak van godsdienst voor de moraal
typeert soorten waarden en normen
Leerbevordering: geschikte inhouden hanteren
maakt een sprookje op basis van een inhoudelijk aspect van de cursus

Leerinhoud

Theoretisch gedeelte:

Doel van de cursus is de verheldering van het eigen morele denken en inzicht verwerven in de seculiere ethiek vanuit een kosmopolitisch perspectief. Het eerste deel van de cursus legt een theoretische basis: deugdenethiek, utilitarisme, deontologie, contracttheorieën, etc., kunnen herkennen en kunnen toepassen op morele problemen. Analyse van het morele denken binnen religies enerzijds en de analyse van het autonome morele denken anderzijds. Aandacht voor wetenschap als universeel kennissysteem en Vrij Onderzoek als leidraad voor moraal en zingeving. We hebben ook aandacht voor de evolutionaire oorsprong van de moraal. In het tweede deel werken we het begrip wereldburgerschap uit met als doel de interlevensbeschouwelijke competenties te versterken zodanig dat de student in staat zal zijn om op school interlevensbeschouwelijke projecten op te starten. Met aandacht voor identiteit, culturele en levensbeschouwelijke verschillen, racisme, gender, religieuze denkbeelden en geopolitieke problematieken waarbij studenten voortdurend worden aangezet tot kritische reflectie vanuit de mensenrechten. Er wordt een theoretisch kader aangereikt rond het herkennen van denkfouten, het belang van mensenrechtenonderwijs en de noodzaak om in een pluralistische samenleving religieuze tradities te contextualiseren en cultureel te benaderen. We nemen het werk van M. Nussbaum, De Kosmopolitische Traditie, als leidraad om het concept wereldburgerschap uit te werken.

We werken met een reader die de leerinhouden verdiepen.

Praktisch gedeelte:

Oefeningen op de inhoudelijke verwerking van de cursus waarbij studenten vooraf de afgesproken teksten lezen en hierbij discussievragen formuleren die in de les worden besproken. Via interactieve onderwijsleergesprekken behandelen we ethische problemen en spelen we positief in op wereldburgerschap en mensenrechtenonderwijs.

Studenten werken in groep een project uit rond interlevensbeschouwelijke competenties (ILC) voor het basisonderwijs en geven een korte presentatie voor hun collega-studenten.

Extra-muros activiteit: nog te bepalen, afhankelijk van het culturele en levensbeschouwelijke aanbod in Antwerpen.

Studiematerialen (lijst)

StudiewijzerVerplicht
Ethiek en wereldburgerschap - readerVerplicht
  • Auteur: Diverse auteurs
Digitale leeromgevingVerplicht€ 5,00

Studiematerialen (tekst): Verplicht

Cursus Ethiek en wereldburgerschap (digitale leeromgeving)
Presentaties (digitale leeromgeving)
Losse teksten (digitale leeromgeving)

Studiewijzer ( digitale leeromgeving)

Onderwijsorganisatie

Werkvormen
Hoor- en/of werkcolleges12,00 uren
Werktijd buiten de contacturen63,00 uren

Toetsing (lijst)

Evaluatie(s) voor de eerste examenkans
MomentVorm%Opmerking
Eerste examenperiodeKennis- en inzichtstoets in de examenreeks50,00Mondeling examen van 20 min met 30 min voorbereidingstijd.
Eerste examenperiodeKennis- en inzichtstoets permanent tijdens de lesweken (Permanente evaluatie)50,00Studenten werken een ILC-project uit en presenteren dit aan hun collega-studenten. Permanente evaluatie van discussievragen die studenten formuleren bij de teksten uit de reader.
Evaluatie(s) voor de tweede examenkans
MomentVorm%Opmerking
Tweede examenperiodeKennis- en inzichtstoets in de examenreeks50,00Mondeling examen van 20 min met 30 min voorbereidingstijd.
Tweede examenperiodeKennis- en inzichtstoets permanent tijdens de lesweken (Permanente evaluatie)50,00Studenten werken een ILC-project uit en presenteren dit aan hun collega-studenten. Permanente evaluatie van discussievragen die studenten formuleren bij de teksten uit de reader.

Toetsing (tekst)

1ste examenperiode Schriftelijk examen: 60' 
2de examenperiode: schriftelijk examen: 60'

Er is een verplichte aanwezigheid van 75% nodig tijdens de hoorcolleges om te kunnen deelnemen aan de examens van de eerste en tweede examenperiode.
Ethiek en wereldburgerschap is een olod dat behoort tot een opleiding die leidt tot het vereiste bekwaamheidsattest om les te kunnen geven in een levensbeschouwing, waar naast de cognitieve vorming ook attitudevorming ect uiterst belangrijk zijn.
Afwezigheden gewettigd door doktersattesten en/of bewijs van overmacht worden niet in rekening gebracht.