Op dit opleidingsonderdeel is er geen volgtijdelijkheid van toepassing.

De cursus ‘Geschiedenis van de performatieve kunsten’ beschrijft de evolutie van het fenomeen ‘performance’.
Er wordt een overzicht van de (West-)Europese geschiedenis geschetst, maar ook Afrikaanse, Aziatische en Amerikaanse geschiedenissen komen uitgebreid aan bod.
Er wordt kritisch gekeken naar de (Westerse) geschiedschrijving en canonisering, en actief gereflecteerd vanuit concepten als imperialisme, kolonisatie, migratie, appropriatie, auteurschap, moderniteit, kapitalisme en industrialisering.

De cursus focust op verschillende performatieve kunsten, waaronder theater, muziektheater, dans, Performance Art, cabaret, vaudeville, parades, rituelen, intreden, sporttoernooien en andere vormen van spektakelcultuur. Deze worden steeds in hun (brede) maatschappelijke context gesitueerd worden.
Door middel van een kijk-, schrijf-, spreek- en leestraject worden de studenten geëngageerd om op een kritische, bewuste manier zelf met het (historisch en hedendaags) materiaal aan de slag te gaan. Performatieve opdrachten nodigen de studenten uit om het materiaal (opnieuw) performatief te activeren en onderzoeken.

De volledige cursus ‘Geschiedenis van de performatieve kunsten’ wordt gegeven over twee cursusjaren. Deel I handelt over de oorsprong van performance tot en met de zestiende eeuw. In deel II wordt de zeventiende eeuw tot en met hedendaagse performance behandeld.

De eerste introductiecolleges zien er als volgt uit:

1. Introductie/ Wat is performance?

•  Wat is performance? Wat is theater?
• Kenmerken performance
• Wat is theatraliteit?
• De onmogelijkheid van geschiedenis van de performatieve kunsten

2. De oorsprong van performance

• Performancekiemen
• Theorie 1/ Cultus van de God Dionysos (Griekenland, 6de eeuw BCE)
• Theorie 2/ Sanskriettheater (Indië, 15de-1ste eeuw BCE)
• Theorie 3/ Schaduwpoppentheater (China en Indië, 10de eeuw BCE)
• Theorie 4/ Ceremoniële dansen (China, 2205 BCE)
• Theorie 5/ Processies God Osiris (Egypte, 4000-1500 BCE)
• Theorie 6/ Gilgamesh epos (2700 BCE Mesopotamië)
• Theorie 7/ Landschapstheater (o.a. Stonehenge 3500-2500 BCE)

Tijdens de volgende colleges worden de volgende perioden en hun performatieve kunsten (casussen) in min of meer chronologische volgorde besproken.
Elk hoofdstuk volgt daarbij een gelijkaardige structuur:

• Introductie
• Context: toelichting maatschappelijke, sociale, politieke, geografische, religieuze en (indien van toepassing) economische context van de casus
• Voorheen: toelichting periode en (performatieve) kunsten voor de casus
• Kunststroming: toelichting kunststroming waarbinnen de casus geïnterpreteerd kan worden (vb. barok, renaissance, etc.)
• Theorie: toelichting theoretisch kader en perspectief van waaruit we de casus bestuderen (vb. queer theory, genderstudies, postkoloniale theorie, geheugenstudies, ecofilosofie, etc.)
• Performatieve kunst: toelichting casus (definitie, ontstaan, kenmerken, etc.)
• Opvoeringspraktijk: toelichting opvoering casus (ruimte, kostuum, performers, performancestijl, etc.)
• Repertoire: analyse repertoirestukken casus (teksten, muziek, choreografie en hun auteurs)

3. Griekse performatieve kunsten in de Klassieke Oudheid

• Rituelen
• Militaire parades
• Griekse tragedie
• Griekse komedie

4. Romeinse performatieve kunsten in de Klassieke Oudheid

• Romeinse tragedie
• Romeinse komedie
• Pantomime
• Mime
• Gladiatorenspelen
• Naumachia
• Dierengevechten

5. Sub-Sahara Afrikaanse Griot

• Schaduwpoppentheater
• Griot

6. Performatieve kunsten in de Middeleeuwen

• Liturgisch drama
• Moraliteit
• Mirakelspel
• Profaan drama
• Sprooksprekers
• Dit
• Toernooien
• Blije intreden

7. Japanse Noh

• Noh
• Kyogen

8. Performatieve kunsten in de Italiaanse Renaissance

• Commedia dell’Arte
• Pastoraal theater
• Opera

9. Indonesische Wayang

• Wayang Kulit
• Wayang Golek
• Wayang Orang
• Wayang Wong
• Wayang Menak

10. Performatieve kunsten in de Engelse Renaissance

• Elisabethaans theater

11. Indisch Kathakalitheater

12. Performatieve kunsten in de Belgische en Nederlandse barok

• Mirakelspel
• Rederijkers
• Paraden

De student moet in het kader van het vak Geschiedenis van de Performatieve Kunsten enkele voorstellingen bijwonen. Praktische afspraken hiervoor worden in de klas gemaakt.

De ticektkosten daarvan worden apart gefactureerd in mei 2025 op basis van de reële onkosten. Studenten drama die zich inschrijven voor het opleidingsonderdeel Geschiedenis van de Performatieve Kunstens betalen per academiejaar maximum 40,00 euro extra voor tickets van voorstellingen.

Het verplichte studiemateriaal voor 'Geschiedenis van de Performatieve Kunsten' is:
- Lespresentaties (door de docent op Digitap geplaatst)
- Lesnotities (te maken door de student tijdens de les)
- Tekst-, video- en muziekfragmenten (door de docent op Digitap geplaatst)

De volgende werken zijn facultatief:
- McConachie, B., Nellhaus, T., Sorgenfrei, C. F., & Underiner, T. (2016). Theatre histories: an introduction. Londen: Routledge.
- Crombez, T., Koopmans, J., Peeters, F., Van den Dries, L., & Vanhaesebrouck, K. (2015). Theater: een westerse geschiedenis. Leuven: Lannoo Campus.