Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen
Koninklijk Conservatorium van Antwerpen
Specifieke vakdidactiek Muziek-Creatie38499/3319/2425/1/96
Studiegids

Specifieke vakdidactiek Muziek-Creatie

38499/3319/2425/1/96
Academiejaar 2024-25
Komt voor in:
  • Educatieve master muziek en podiumkunsten, trajectschijf 5
    Keuzeoptie van afstudeerrichting:
    • Compositie binnen Muziek
  • Verkorte educatieve bachelor muziek- en podiumkunsten
    Keuzeoptie:
    • Compositie
  • Verkorte educatieve master muziek en podiumkunsten
    Keuzeoptie van afstudeerrichting:
    • Compositie binnen Muziek
Dit is een enkelvoudig opleidingsonderdeel.
Studieomvang: 9 studiepunten
Men kan dit opleidingsonderdeel niet volgen binnen een
  • examencontract (met het oog op het behalen van een creditbewijs).
  • examencontract (met het oog op het behalen van een diploma).
Titularis: Vanderhoeven Johan
Andere co-titularis(sen): Coppens Mathias, Thys Peter, Vinken Jan-Kris
Onderwijstalen: Nederlands
Kalender: Academiejaar
Dit opleidingsonderdeel wordt gequoteerd op 20 (tot op een geheel getal).
Mogelijke grensdata voor leerkrediet: 31.10.2024 (Academiejaar)
Tweede examenkans: wel mogelijk.
Delibereerbaarheid: Voor dit opleidingsonderdeel moet je slagen (wordt nooit gedelibereerd).
Totale studietijd: 270,00 uren

Volgtijdelijkheid

Op dit opleidingsonderdeel is er geen volgtijdelijkheid van toepassing.

Korte omschrijving

Vakdidactiek Creatie behandelt de specifieke competenties om leerlingen zelf te leren creëren, componeren, analyseren en arrangeren. In dit opleidingsonderdeel wordt er specifiek gefocust op de didactische aanpak van het leerproces rond tonaal-functionele harmonie, muziektheorie en de techniciteit van muziekschriftuur.

Aangezien dit een breed spectrum aan competenties inhoudt, wordt ingezoomd op verschillende aspecten van muzikale creatie: van compositie en repertoirekennis tot analyse, arrangement, instrumentenleer en muziektheorie. Ook interdisciplinariteit, muzikale creativiteit en het ontwikkelen van een eigen muzikale identiteit spelen een belangrijke rol.

In de lessen wordt ingegaan op uiteenlopende werkvormen, doelgroepen, groepssamenstellingen en niveaus. Alles wordt meteen aan de praktijk getoetst via opdrachten, micro-teaching en oefenlessen. Een dynamische, creatieve en artistiek gedreven input is een must!


OLR-Leerdoelen (lijst)

Dit opleidingsonderdeel omvat de volgende leerdoelen:
Kan via observatie inschatten welke keuzes er in een les gemaakt moeten worden.
Stelt een individueel jaarplan op voor de leerling in relatie tot het algemene gevolgde leerplan, met oog voor diens interesses en capaciteiten.
Weet hoe het auditief harmonisch en melodisch vermogen van de leerling(en) kan worden gestuurd via gerichte luisteropdrachten.
Kan leerlingen een gepaste studiemethodiek aanbrengen en leert hen deze oefenen
Past de leeromgeving aan aan de belangstelling en capaciteiten van de leerling(en).
Is alert voor diversiteit van de leergroep.
Toont een open en communicatieve houding en is empathisch.
Draagt zorg voor het algemeen welbevinden van leerlingen, en spoort aan tot eigen initiatief en mondigheid.
Kan goede attitude bij leerlingen tot stand brengen door aandacht te hebben voor inzet, volharding afwerking, uitvoering, ...
Legt verbanden met de theoretische inzichten en deze vertalen naar de lespraktijk.
Kent representatieve stijlen en genres en kan deze linken aan exemplarische en illustratieve voorbeelden en opdrachten.
Maakt zelf lesmateriaal aan dat perfect aansluit bij het lesonderwerp.
Kan flexibel gebruik maken van domeinspecifieke kennis en vaardigheden bij het voorbereiden en uitvoeren van een leeractiviteit, zowel uit de lessen vakdidactiek als uit de eigen artistieke praktijk.  
Kan eigen handelen en denken analyseren en hier feedback op geven.
Kan een voor de leerlingen gelijktijdige of opeenvolgende activiteit gestructureerd laten verlopen, kan een timing opstellen, respecteren en indien nodig aanpassen.
Is gericht op de actualisering van kennis en vaardigheden door levenslang leren.
Kan, zonder eigenheid te verliezen functioneren in teamverband.
Zet artistieke passie, vaardigheden en persoonlijkheid in om de leerlingen te inspireren en begeleiden in diens zoektocht naar de eigen artistieke passie en identiteit.

Leerinhoud

  • Observatie en interpretatie van reële leeromgevingen én van gesimuleerde casussen.
  • Bespreking van jaarplannen uit het DKO.
  • Reflectie over de positionering van de cursus muziek schrijven en leerlingenprofielen binnen het DKO.
  • Opzoek- en verwerkingsopdrachten.
  • Microteaching, na reflectie over methodieken, emoties & persoonlijkheid, sociale, pedagogische en artistieke context.
  • Aanleren van een efficiënte en doelgerichte studiemethode en aanreiken van nuttig leermateriaal.
  • Maken van opdrachten en microteachings op basis van uitgewerkte oefenlesvoorbereidingen.
  • Opzoek- en verwerkingsopdrachten.
  • Zoeken, reduceren en/of arrangeren van partituren en oefeningen, aangepast aan het niveau van de leerlingengroep.
  • Kritische besprekingen van bestaand lesmateriaal.
  • Toepassen van adequaat time management en voor leerkrachten relevante planningsmethoden op korte en lange termijn (agenda, jaarplannen).
  • Informeren over verschillende navormings- en specialisatiemogelijkheden, reflectie over de eigen artistieke praktijk.
  • Oefeningen op samenwerken in functie van o.m. micro-teaching.
  • Aanwenden en tonen van de eigen artistieke identiteit en stimuleren van leerlingen om op zoek te gaan naar diens ‘unieke artistieke ik’


    Studiematerialen (tekst): Verplicht

    Cursusmateriaal wordt beschikbaar gesteld via de elektronische leeromgeving Digitap.

    Studiematerialen (tekst): Aanbevolen

    De la Motte, D.: Harmonielehre

    Verbeke, L.: Principes van de westerse tonaal-functionele harmonie

    Tilanus, R. : Kwintessens

    Geeurickx, E.: Functionele harmonie 

    Kennan, K.: Counterpoint

    Persichetti, V. : 20th Century Harmony

    Piston, W.: Harmony

    Piston, W.: Counterpoint

    Straus, J.: Concise Introduction to Tonal Harmony

    Van der Straeten, G.: 101 creatieve schriftuuroefeningen

    Van der Straeten, G.: Oefenbundel Harmonie

    Uhlela, L.: Contemporary Harmony

    Van Wuytswinkel, L.: Harmonie

    Cornelis, V.: Harmoniseren op papier

    Cornelis, V.: Harmoniseren aan het klavier

    Van Looy, C.: Harmonieleer

    Onderwijsorganisatie

    Werkvormen
    Hoor- en/of werkcolleges20,00 uren
    Practicum en/of oefeningen40,00 uren
    Werktijd buiten de contacturen210,00 uren

    Toetsing (lijst)

    Evaluatie(s) voor de eerste examenkans
    MomentVorm%Opmerking
    Eerste examenperiodeKennis- en inzichtstoets in de examenreeks70,00
    Evaluatie(s) voor de tweede examenkans
    MomentVorm%Opmerking
    Tweede examenperiodeKennis- en inzichtstoets in de examenreeks70,00
    Evaluatie(s) voor beide examenkansen, niet herhaalbaar in tweede examenkans
    MomentVorm%Opmerking
    Eerste examenperiodeVaardigheidstoets permanent tijdens de lesweken (Permanente evaluatie)30,00

    Toetsing (tekst)

    Evaluatie
    Raadpleeg ‘Toetsing (lijst)’ voor de specifieke evaluatieonderdelen of toetsvormen voor dit opleidingsonderdeel.

    De evaluatie aan het eind van het academiejaar vindt plaats via een mondelinge proef die o.a. volgende elementen bevat:

    • Er wordt nagegaan in welke mate de student een eigen visie over lesgeven heeft ontwikkeld en deze kan staven door het maken van een realistische lesvoorbereiding over een onderwerp dat vooraf wordt opgegeven.
    • Het verbeteren van oefeningen. De student verbetert een oefening die gemaakt werd door leerlingen uit het reële werkveld. De student geeft feedback over de oefening en reikt een verbetertraject aan.
    • Repertoirelijst : de student legt een lijst voor met 30 representatieve voorbeelden van harmonische fenomenen uit de muziekliteratuur die kunnen gebruikt worden ter ondersteuning van de eigen lespraktijk.
    • Repertoirelijst: de student legt een lijst voor met 30 uitgewerkte lesonderwerpen die focussen op een specifieke compositorische uitdaging, het begrijpen van een compositorische stijl, etc. en is uitgewerkt over meerdere lessen.
    • Compositorische methodes: de student heeft weet van het bestaan van verschillende compositorische methodes en kan deze vertalen naar de context van het DKO.
    • De student kan een compositie van een leerling uit het DKO analyseren. De student geeft feedback over de oefening en reikt een verbetertraject aan.

    Tweede examenkans
    Niet voor alle opleidingsonderdelen is een herkansing mogelijk. Raadpleeg ’Toetsing (lijst)' voor dit opleidingsonderdeel.

    Een tweede examenkans:

    * is niet mogelijk voor toetsvormen die gebruik maken van permanente evaluatie. Wanneer een tweede examenkans mogelijk is voor andere toetsvormen binnen hetzelfde opleidingsonderdeel, wordt het cijfer voor de toetsvorm(en) permanente evaluatie van de eerste examenperiode overgedragen naar de tweede examenperiode.
    * is mogelijk voor de evaluatieonderdelen of toetsvormen die geen permanente evaluatie bevatten.

    Aanwezigheidsvereiste:
    Er is een minimum van 2/3 aanwezigheid van alle georganiseerde lessen vereist. Bij minder dan 2/3 aanwezigheid krijgt de student 0/20 voor (alle) toetsvorm(en) permanente evaluatie.
    Voorwaarden voor gewettigde afwezigheid:

    * Een afwezigheid gewettigd door een medisch attest geüpload in iBamaFlex
    * Een vooraf aangevraagde en door het opleidingshoofd of de artistiek coördinator goedgekeurde afwezigheid