Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen
Gezondheid en Wetenschap
Microbiologie van de voeding W132069/3387/2425/1/26
Studiegids

Microbiologie van de voeding W1

32069/3387/2425/1/26
Academiejaar 2024-25
Komt voor in:
  • Bachelor in de voedings- en dieetkunde, trajectschijf 1
Dit is een enkelvoudig opleidingsonderdeel.
Studieomvang: 6 studiepunten
Men kan dit opleidingsonderdeel niet volgen binnen een
  • examencontract (met het oog op het behalen van een creditbewijs).
  • examencontract (met het oog op het behalen van een diploma).
Co-titularis(sen): Appels Ann, van den Akker Suzanne
Onderwijstalen: Nederlands
Kalender: Academiejaar
Dit opleidingsonderdeel wordt gequoteerd op 20 (tot op een geheel getal).
Mogelijke grensdata voor leerkrediet: 15.10.2024 (1ste semester)
Tweede examenkans: wel mogelijk.
Delibereerbaarheid/tolereerbaarheid: Dit opleidingsonderdeel komt in aanmerking voor deliberatie/tolerantie onder de voorwaarden van de opleiding waarvoor je bent ingeschreven.
Totale studietijd: 156,00 uren

Volgtijdelijkheid

Op dit opleidingsonderdeel is er geen volgtijdelijkheid van toepassing.

Korte omschrijving

Voeding en microbiologie zijn onlosmakend met elkaar verbonden. Niet alle micro-organismen zijn daarom direct schadelijk voor de gezondheid, sommige micro-organismen zijn zelfs noodzakelijk om tot een voedingsmiddel te komen.

We staan ook stil bij de rol die de micro-organismen spelen bij bewaring van voedingsmiddelen, voedselbederf en bij voedselbesmettingen (voedselintoxicaties en voedselinfecties).

Om hiertoe te komen, moeten er natuurlijk eerst een aantal algemene begrippen van de microbiologie uitgelegd worden. We bekijken hoe micro-organismen zich vermeerderen en welke factoren hierbij van belang zijn.

Tijdens de practica worden enkele basishandelingen in de microbiologie aangeleerd om vervolgens enkele basisanalyses op voedingsmiddelen uit te voeren.

OLR-Leerdoelen (lijst)

kwaliteit en voedselveiligheid
beschrijft fermentatie van voedingswaren
beschrijft het belang van monstername gerelateerd tot voedselproductie/verwerking
beschrijft hoe de groei van micro-organismen onder controle kan gehouden worden
beschrijft de parameters (fysieke en chemische) voor de groei van micro-organismen
handelt volgens de voorschriften van een microbiologisch lab
werkt correct met de lichtmicroscoop
methodologie
handelt volgens de voorschriften van een microbiologisch lab
werkt correct met de lichtmicroscoop
bereidt een labopdracht voor volgens geldende richtlijnen
probleemanalyse
benoemt basisbegrippen van de microbiologie
benoemt voedseleigen micro-organismen en pathogene micro-organismen
beschrijft basisbegrippen en basishandelingen van de microbiologie
beschrijft de bouw en functie van microbiologische celcomponenten
beschrijft de morfologie, groei en levenswijze van bacteriën, virussen,
beschrijft de parameters voor de groei van micro-organismen
beschrijft het nut van micro-organismen in de voeding
beschrijft het ziekteproces van de voedingsgerelateerde micro-organismen
beschrijft de morfologie van bacteriën, schimmels, gisten, protozoa en helminthen
interpreteert microbiologische testresultaten
voert berekeningen uit op basis van microbiologische meetresultaten
zorg voor omgeving
neemt initiatief bij het uitvoeren van de toegewezen opdracht

Leerinhoud

Hoorcolleges:

Algemene inleiding tot de microbiologie waaronder de groei en factoren die de groei beïnvloeden
Monstername en transport
Microbiologie in het laboratorium en moderne microbiologische technieken
Besmetting van voedingsmiddelen
Voedselintoxicatie en voedselinfectie
Belangrijke groepen van micro-organismen en hun belang voor de voedingsmiddelen
Gefermenteerde producten
Intrinsieke en extrinsieke parameters van voedsel die de groei van micro-organismen beïnvloeden
Voedselbewaring, voedselbederf

Practica:

Aseptische uitvoering van algemene microbiologische technieken
Testen op microbiologische hygiëne van de werkplek
Microbiologische testen, waaronder snelle detectiemethoden, van een voedingsmiddel
Onderzoek van gisten en schimmels
Onderzoek van protozoa en helminthen

Via mail worden er tijdens het academiejaar geen antwoorden geformuleerd over inhoudelijke vragen met betrekking tot de leerinhouden. Inhoudelijke vragen kunnen gesteld worden via het discussieforum op de digitale leeromgeving of tijdens practica/terugkommomenten.

Studiematerialen (tekst): Verplicht

Hoorcolleges en practica: Microbiologie van de voeding W1 - auteur: Els Van Eyken en Ann Appels - cursus AP Hogeschool.
 
Praktijk invulbundel: Microbiologie van de voeding W1 - cursus AP Hogeschool.

Studiematerialen (tekst): Aanbevolen

Levensmiddelenhygiëne - De microbiologische aspecten. Drs.G.J.A. Ridderbos, Elsevier gezondheidszorg (ISBN 978-90-352-2859-7).

Veilig voedsel- - Microbiologische principes, chemische en fysische factoren. R. Dijk, Boom uitgevers (ISBN 978-90-244-4593-6)

Het gebruik van een laptop is tijdens practica niet toegestaan.

Onderwijsorganisatie

Afstandstraject
Hoor- en/of werkcolleges (afstandstraject)5,00 uren
Practicum en/of oefeningen (afstandstraject)24,00 uren
Werktijd buiten de contacturen (afstandstraject)127,00 uren

Toetsing (lijst)

Evaluatie(s) voor de eerste examenkans
MomentVorm%Opmerking
Eerste examenperiodeKennis- en inzichtstoets in de examenreeks80,00Open en gesloten vragen. Gesloten boek. De vragen peilen naar kennis en toepassen van kennis en inzicht. Geen hulpmiddelen toegelaten. De totale examentijd voor deze kennis- en inzichtstoets bestaat uit de voorziene tijd voor deze toets plus ¼ extra examentijd voor alle studenten. De extra examentijd als individuele aanpassing is hierbij dus inbegrepen.
De totale examentijd voor deze kennis- en inzichtstoets bestaat uit de voorziene tijd voor deze toets plus ¼ extra examentijd voor alle studenten. De extra examentijd als individuele aanpassing is hierbij dus inbegrepen.”


Eerste examenperiodeVaardigheidstoets permanent tijdens de lesweken (Permanente evaluatie)20,00Nakijken van voorbereiding, houding, attitude, volledigheid verslagen, prelabtoets
Evaluatie(s) voor de tweede examenkans
MomentVorm%Opmerking
Tweede examenperiodeKennis- en inzichtstoets in de examenreeks100,00Open en gesloten vragen. Gesloten boek. De vragen peilen naar kennis en toepassen van kennis en inzicht. Geen hulpmiddelen toegelaten. De totale examentijd voor deze kennis- en inzichtstoets bestaat uit de voorziene tijd voor deze toets plus ¼ extra examentijd voor alle studenten. De extra examentijd als individuele aanpassing is hierbij dus inbegrepen.
De totale examentijd voor deze kennis- en inzichtstoets bestaat uit de voorziene tijd voor deze toets plus ¼ extra examentijd voor alle studenten. De extra examentijd als individuele aanpassing is hierbij dus inbegrepen.”

Toetsing (tekst)

Kennistoets 80%

Er zijn geen hulpmiddelen toegelaten op het examen.

Het niet opstarten of afsluiten van de monitoringsoftware bij een eventueel digitaal examen wordt aanzien als fraude.

Permanente evaluatie 20%

De student dient verplicht aanwezig te zijn op de praktijksessies van dit opleidingsonderdeel. Aanwezigheid is verplicht tijdens de labo’s omdat tijdens deze contactmomenten praktische beroepsvaardigheden worden aangeleerd die uitsluitend onder begeleiding kunnen plaatsvinden tijdens de ingeroosterde bijeenkomsten.

De student kan per facet maximaal 1 gemiste praktijksessie inhalen in overleg met alle betrokken lectoren en indien organisatorisch mogelijk. De student neemt het initiatief om binnen de 3 kalenderdagen na de gemiste praktijksessie met de betrokken lectoren deze inhaalsessie in te plannen.

Bij elke afwezigheid behaalt de student een 0 score op het betreffende deelexamen.
De student kan per reeks (reeks te specifiëren als opleidingsonderdeel, facet of …) maximaal 1 gemiste praktijksessie inhalen in overleg met alle betrokken lectoren en dit enkel indien het organisatorisch mogelijk is. De student neemt het initiatief om binnen de 3 kalenderdagen na de gemiste praktijksesssie met de betrokken lectoren deze inhaalsessie in te plannen.
Deelexamens die om didactische of organisatorische redenen niet kunnen ingehaald worden, geven geen recht op een inhaalexamen.

Bij meerdere gewettigde afwezigheden contacteert de student het opleidingshoofd.

Studenten die de voorbereidende taken onvoldoende hebben uitgevoerd worden niet toegelaten tot de praktijksessie. De student haalt 0 voor de gemiste sessie.

Elke student, die conform de werkinstructies door de lector de toegang tot de labs of praktijklokalen ontzegd wordt, haalt een 0 voor deze sessie.