Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen
Industrie en Omgeving
Welzijn op het werk 239568/3379/2425/1/35
Studiegids

Welzijn op het werk 2

39568/3379/2425/1/35
Academiejaar 2024-25
Komt voor in:
  • Bachelor in de integrale veiligheid, trajectschijf 1
Dit is een enkelvoudig opleidingsonderdeel.
Studieomvang: 6 studiepunten
Co-titularis(sen): Fabeck Wim, Machiels Matthieu, Wera Sandra
Onderwijstalen: Nederlands
Kalender: Semester 2
Dit opleidingsonderdeel wordt gequoteerd op 20 (tot op een geheel getal).
Mogelijke grensdata voor leerkrediet: 15.03.2025 (2de semester)
Tweede examenkans: wel mogelijk.
Delibereerbaarheid/tolereerbaarheid: Dit opleidingsonderdeel komt in aanmerking voor deliberatie/tolerantie onder de voorwaarden van de opleiding waarvoor je bent ingeschreven.
Totale studietijd: 156,00 uren

Volgtijdelijkheid

Op dit opleidingsonderdeel is er geen volgtijdelijkheid van toepassing.

Korte omschrijving

Bij het toepassen van de preventiebeginselen wordt gesteld dat het risico moet worden vermeden, de gevaren dienen te worden uitgeschakeld, collectieve en pas nadien persoonlijk bescherming dient te worden ingevoerd. Als dit alles nog onvoldoende is, dient bijkomende signalisatie te worden doorgevoerd op de arbeidsplaats.

In het deel ergonomie komen de verschillende vormen van belasting op het menselijk lichaam aan bod. Zowel de fysieke belasting van het lichaam als de mentale belasting (cognitieve ergonomie) en de interactie van beide worden toegelicht.

We willen de basis meegeven van de humane en sociale aspecten van de werkomgeving en employability. Ondanks mogelijke beperkingen heeft iedereen het recht op arbeid.

In onze huidige maatschappij is het werken met beeldschermen niet meer weg te denken. Hiervoor werd zowel op Europees als nationaal vlak dan ook een wettelijk kader gecreëerd.

De verschillende vormen van persoonlijke bescherming komen uitgebreid aan bod, zowel op gebied van geluid, trillingen, ... Uiteraard kan dit niet zonder het ontstaan van geluid en trillingen te begrijpen. Dit wordt in deze cursus ook aangereikt.

Een (industriële) arbeidsplaats zonder intern verkeer is haast ondenkbaar. Een heftruck, kraan of transportband brengen nieuwe risico’s in de werkomgeving en vragen opnieuw aangepaste veiligheidsvoorschriften en signalisatie.

Losse veiligheidsmaatregelen volstaan niet. Alle activiteiten om het welzijn te waarborgen en te verbeteren moeten een geheel vormen en tegelijk deel uitmaken van een geïntegreerd beleid van een organisatie: het welzijnsbeleid.
Je krijgt inzicht in de randvoorwaarden voor een degelijk welzijnsbeleid. Waaruit bestaat het welzijnsbeleid? Wat vraagt de wetgever? Hoe een welzijnsbeleid creëren? Je leert wat een veiligheids- en milieudeskundige nodig heeft om in dit proces een bepalende rol te spelen, ook binnen het comité voor preventie en bescherming op het werk.

Voor details per hoofdstuk wordt verwezen naar het betrokken opleidingsonderdeel op het digitaal platform.

OLR-Leerdoelen (lijst)

Je stelt risico's en opportuniteiten vast, evalueert ze en zoekt oplossingen volgens een gepaste risicoanalysemethodiek vanuit een technisch en toegepast wetenschappelijke bagage.
Je legt het belang van een dynamisch risicobeheersingssysteem uit en beschrijft de plaats die het inneemt in een degelijk welzijnsbeleid.
Je beschrijft de uitvoering van de rollen en taken van alle interne en externe actoren in een dynamisch risicobeheersingssysteem.
Je onderzoekt een arbeidsongeval en gebruikt hiervoor een geschikte analysemethode.
Je consulteert de blootstellingslimieten voor verschillende chemische en fysische agentia, evenals methoden voor het monitoren en beheersen van blootstelling op de werkplek.
Je adviseert over de methoden voor het monitoren en beheersen van blootstelling op de werkplek.
Je past methoden en technieken voor risicoanalyse en -evaluatie toe om potentiële gevaren op de werkplek te identificeren, te beoordelen en te beheersen.
Je beschrijft brandpreventie, brandbestrijding, evacuatieprocedures en het gebruik en onderhoud van brandbestrijdingsapparatuur.
Je beschrijft de verschillende soorten persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM's), hun toepassingen en beperkingen.
Je selecteert de juiste persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM's) op basis van mogelijke risico's.
Je benoemt de basisprincipes van veiligheid en welzijn op de werkplek, de belangrijkste risicofactoren en preventieve maatregelen.
Je beschrijft hoe veiligheid en welzijn bijdragen aan de algehele bedrijfsvoering en de gezondheid van werknemers.
Je beschrijft hoe verschillende veiligheids- en welzijnsmaatregelen geïntegreerd worden in het dagelijkse werk en bedrijfsprocessen om risico's te minimaliseren.
Je maakt planningen en rapportages op voor verschillende veiligheidsgerelateerde situaties.
Je stelt een globaal opleidings- en vormingsplan op met betrekking tot welzijn op het werk.
Je beheert noodsituaties vanuit een beleidsmatige en operationele aanpak en betrekt hierbij de nodige belanghebbenden.
Je beschrijft welke stappen uitgevoerd moeten worden om arbeidsongevallen in een organisatie aan te pakken.
Je interpreteert, implementeert en blijft op de hoogte van de geldende wet- en regelgeving en beleidsteksten.
Je benoemt de belangrijkste wet- en regelgeving met betrekking tot veiligheid en welzijn op de werkplek.
Je verzamelt en interpreteert gegevens en formuleert verbetermaatregelen.
Je stelt verbeteracties voor op de werkplaatsen, rekening houdend met de veranderende wetgeving van toepassing op arbeidsplaatsen (basiseisen, optische straling, thermische omgevingsfactoren, trillingen, lawaai, ...).

Leerinhoud

Deel 1

) Arbeidsplaatsen

• Signalisatie
• Sociale voorzieningen (kleedkamers, wasgelegenheden,refters,…)

2) Risico’s van de werkomgeving en arbeidsklimaat (tabaksrook, verlichting, verluchting, thermische omgeving...)


3) Beeldschermwerk
• Wettelijk kader
• Preventiemaatregelen (apparatuur, omgeving, organisatie werktijd)
• Opleiding

4) Geluid en trillingen
• Wetgeving
• Eigenschappen van geluid en trillingen
• Meten van geluid en trillingen
• Berekenen van blootstelling en acties ifv de actiewaarden
• Verschillende vormen van trillingen (hand-armtrillingen en lichaamstrillingen)
• Preventiemaatregelen

5) Optische straling
• Wetgeving
• Lichtmeting
• Visuele waarnemingen
• Verlichtingssystemen

6) Persoonlijke beschermingsmiddelen
• Wetgeving
• Verplichting van werkgever – werknemer
• Verschillende vormen van PBM
• Toepassingsgebied

7) Werkkledij
• Wetgeving
• Verplichting van werkgever – werknemer


8) "50 Arbeidsongevallen"

praktijkcases

Deel 2

1) dynamisch risicobeheersingssysteem
•grondslagen & principes
•rollen & taken van de interne & externe actoren
•planning
•integratie in de (bedrijfs)organisatie
•praktische uitvoering

2) arbeidsongevallenanalyse en beroepsziekten
•doel, aanpak & succescriteria
•rollen & taken van PA en hiërarchische lijn
•definitie, methoden & procedures
•analyse, opmaken van omstandig verslag bij ernstige arbeidsongevallen
•administratie, arbeidsongevallenverzekering
inleiding tot beroepsziekten: procedures en soorten

3) sociale partners
•werkgevers- en werknemersorganisaties

•rollen en taken in preventiebeleid en arbeidsbeleid, comité PBW, ondernemingsraad

•belang van interne en externe communicatie

sociale verkiezingen

4) opleiding & vorming
•vormingsbeleid inzake preventie en bescherming
•organisatie van vorming & opleiding
•opleidingsvormen & -methoden

5) psychosociale aspecten op het werk

6) alcohol- en drugbeleid op het werk

7) werkgelegenheidsplannen voor oudere werknemers

8) basisprincipes aangaande ergonomie

Studiematerialen (lijst)

50 ArbeidsongevallenVerplicht€ 39,95
  • Auteur: Ehsan Kermani

Studiematerialen (tekst): Verplicht

Het verplichte studiemateriaal wordt via de online leeromgeving ter beschikking gesteld.

Eigen laptop verplicht, laptopspecificaties terug te vinden in de startbrochure van de opleiding.

Onderwijsorganisatie

Werkvormen
Hoor- en/of werkcolleges24,00 uren
  • Duur: Semester
Practicum en/of oefeningen24,00 uren
  • Duur: Semester
Werktijd buiten de contacturen108,00 uren
  • Duur: Semester

Toetsing (lijst)

Evaluatie(s) voor de eerste examenkans
MomentVorm%Opmerking
Eerste examenperiodeKennis- en inzichtstoets in de examenreeks50,00Digitaal examen
Eerste examenperiodeVaardigheidstoets permanent tijdens de lesweken (Permanente evaluatie)50,00Digitaal examen
Evaluatie(s) voor de tweede examenkans
MomentVorm%Opmerking
Tweede examenperiodeKennis- en inzichtstoets in de examenreeks50,00Digitaal examen
Tweede examenperiodeVaardigheidstoets in de examenreeks50,00Digitaal examen

Toetsing (tekst)

Inclusieve maatregel extra examentijd

Voor alle schriftelijke en digitale ‘kennis- en inzichtstoetsen’ en ‘vaardigheidstoetsen’ binnen en buiten de examenreeks geldt dat de totale examentijd voor deze toets bestaat uit de voorziene tijd voor deze toets plus 1/4e extra examentijd voor alle studenten. De extra examentijd als individuele aanpassing is hierbij dus inbegrepen. Meer info is terug te vinden op digitap.

Permanente evaluatie


Bij afwezigheid krijg je een 0-score voor dat onderdeel van de permanente evaluatie.

Bij gewettigde afwezigheden moet je het ziekteattest of bewijs van overmacht steeds binnen de 2 kalenderdagen in iBaMaFlex uploaden via de module ‘mijn afwezigheden’ (attesten voor deelname aan een rijexamen, privéafspraken, etc. vallen niet onder de noemer van overmacht). Je duidt vervolgens aan dat je de lessen niet zal kunnen volgen voor dit OLOD. Je kan dan, indien organisatorisch mogelijk, maximum 2 gewettigde afwezigheden inhalen. Hiervoor dien je zo snel mogelijk contact op te nemen met de lector. De behaalde punten van het inhaalmoment vervangen de 0-score van de gemiste evaluatie.

Als je de start van dit opleidingsonderdeel hebt gemist omdat je later bent ingeschreven, dan krijg je in overleg met de lector vervangtaken voor de gemiste verplichte aanwezigheden. Hiervoor dien je zo snel mogelijk contact op te nemen met de betrokken lector.

Permanente evaluatie: laattijdig indienen van opdrachten en bijhorende consequenties

Het laattijdig (na de deadline) indienen van een opdracht resulteert in een 0-score voor die opdracht. Kan je omwille van medische redenen of overmacht jouw opdracht niet tijdig indienen? Dan moet je het ziekteattest of het bewijs van overmacht binnen de 2 kalenderdagen uploaden in iBaMaFlex via de module ‘mijn afwezigheden’. Bij ‘gevolgen’ kies je de optie ‘Ander’ en schrijf je ‘deadline opdracht’. Je dient de opdracht binnen de 2 kalenderdagen in nadat deze wettige reden is opgehouden te bestaan. Opgelet: attesten voor deelname aan een rijexamen, privéafspraken, etc. vallen niet onder de noemer overmacht.