Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen
Mens en Maatschappij
Begeleiding van personen met autisme39459/3448/2526/1/57
Studiegids

Begeleiding van personen met autisme

39459/3448/2526/1/57
Academiejaar 2025-26
Komt voor in:
  • Bachelor autisme: een orthopedagogisch perspectief, trajectschijf 1
Dit is een enkelvoudig opleidingsonderdeel.
Studieomvang: 6 studiepunten
Titularis: Schepens Karen
Andere co-titularis(sen): Vanderstijlen Anouck
Onderwijstalen: Nederlands
Kalender: Semester 2
Dit opleidingsonderdeel wordt gequoteerd op 20 (tot op een geheel getal).
Mogelijke grensdata voor leerkrediet: 15.03.2026 (2de semester)
Tweede examenkans: wel mogelijk.
Delibereerbaarheid: Voor dit opleidingsonderdeel moet je slagen (wordt nooit gedelibereerd).
Totale studietijd: 156,00 uren

Volgtijdelijkheid

simultaan te volgen met Ijsbergdenken OF eerder ingeschreven voor Ijsbergdenken.

Korte omschrijving

Het 2 sporen beleid vormt een belangrijk fundament bij de brede ondersteuning van personen met autisme en hun netwerk. In dit opleidingsonderdeel zoomen we in op het spoor van de begeleiding/ondersteuning van de persoon met autisme.

We staan in dit OLOD stil bij volgende vragen:
1. Waarom loopt het spontaan leren van inzichten en vaardigheden bij mensen met autisme soms moeilijk? Mensen met autisme die iets leren, doen dit niet altijd op dezelfde manier als neurotypische mensen. Aangezien mensen met autisme informatie op een andere manier verwerken, ontwikkelen ze ook een eigen leerstijl.
2. Waarom is het belangrijk om vaardigheden aan te leren en te investeren in het tweede spoor van het 2 sporen beleid?
3. Welke vaardigheden kunnen aangeleerd worden? Waar moet je inzetten op compenserende maatregelen?
4. Tenslotte: Hoe kan je vaardigheden aanleren? Hoe helpt het inzicht in de informatieverwerking en de specifieke leerstijl van mensen met autisme ons bij het aanleren van vaardigheden?

OLR-Leerdoelen (lijst)

DLR1: De PBA autisme stuurt en verantwoordt zijn professioneel handelen vanuit (1) wetenschappelijke kennis over mensen met autisme in hun context en binnen alle levensdomeinen; (2) vanuit internationale en actuele evoluties; en (3) vanuit een inclusief en empowerend paradigma.
De student verantwoordt hoe hij/zij/x bij het aanleren van een vaardigheid vertrekt vanuit het krachtgericht handelen.
De student geeft aan wat algemene practise based aandachtspunten zijn als begeleidingsvormen worden ingezet bij autisme.
DLR2: De PBA autisme ondersteunt, begeleidt en coacht mensen met autisme en de relevante stakeholders in alle contexten en doet dit steeds met het oog op het verhogen van de levenskwaliteit van de cliënt/cliëntsysteem.
De student hanteert een communicatievorm aangepast aan het autistisch denken.
De student beoordeelt of een begeleidingsdoel voldoende rekening houdt met de psychologische basisbehoeftes geformuleerd in de Zelf Determinatie Theorie.
DLR3: De PBA autisme handelt planmatig in het beantwoorden van de complexe ondersteuningsvragen van mensen met autisme en hun stakeholders. Hij houdt hierbij rekening met diversiteit en interculturele verschillen.
De student onderzoekt welke (deel)vaardigheid aan een persoon met autisme kan of moet worden aangeleerd.
De student ontwerpt een plan van aanpak om een bepaalde vaardigheid aan te leren aan een persoon met autisme.
De student analyseert welke informatie (ondersteuningsvraag) een persoon met autisme nodig heeft i.f.v. het beter begrijpen van het autisme van de cliënt.
DLR4: De PBA autisme heeft een onderzoekende houding in het domein van ondersteuningsnoden van mensen met autisme en hun context en toont actieve betrokkenheid op maatschappelijke thema’s met een focus op diversiteit en inclusie.
De student herkent de verschillende zorgpardigma’s (medisch of defectparadigma/ ontwikkelingspardigma/burgerschapspardigma/ neurodiversiteitspardigma) op ondersteunen in teksten rond zorgverlening en bejegening van mensen met autisme.
DLR5: De PBA autisme ontwikkelt en versterkt vanuit een kritisch-reflectieve houding en op een wetenschappelijk onderbouwde manier zijn professioneel handelen met als doelstelling kwaliteitsvolle en innoverende ondersteuning aan te kunnen bieden
De student beschrijft het effect van de andere manier van denken van mensen met autisme op hun zelfbeeld.
De student legt het verband tussen de cognitieve theorieën die de informatieverwerking van mensen met autisme beschrijven (ijsbergdenken) en de andere leerstijl van mensen met autisme.
De student beschrijft de verschillende leertheorieën en geeft aan waar het leren van mensen met autisme anders verloopt.
De student legt uit hoe algemene richtlijnen in de begeleiding van mensen met autisme kunnen verklaard worden vanuit de andere manier vanuit de andere leerstijl.
DLR6: De PBA autisme werkt vanuit een coachende houding en interprofessioneel samen om een antwoord te geven op de ondersteuningsvragen van mensen met ASS en hun stakeholders.
De student analyseert welke informatie (ondersteuningsvraag) een persoon met autisme uit de professionel context nodig heeft i.f.v. het beter begrijpen van zijn/haar/x autisme.

Leerinhoud

- Handelingsrichtlijnen
- Paradigma’s op ondersteunen
- Krachtgericht werken
- Begeleidershouding
- Model van Berckelaer -Onnes
- Model van de zelfdeterminatietheorie
- ICF-model
- Aanleren van functionele vaardigheden
- Psycho-educatie aan de persoon met autisme

Studiematerialen (tekst): Verplicht

Studiematerialen: verplicht
- Studiemateriaal aangeboden op het elektronisch leerplatform digitap.

- Syllabus aangeboden op het elektronisch leerplatform digitap. 


Studiematerialen: aanbevolen
- Een lijst met interessante literatuur wordt telkens aangevuld met recente werken en op digitap geplaatst.

Onderwijsorganisatie

Examentijd
Voorziene tijd voor toetsing2,00 uren
Werkvormen
Hoor- en/of werkcolleges15,00 uren
Werktijd buiten de contacturen139,00 uren

Toetsing (lijst)

Evaluatie(s) voor de eerste examenkans
MomentVorm%Opmerking
Eerste examenperiodeKennis- en inzichtstoets in de examenreeks100,00De totale examentijd voor deze vaardigheidstoets bestaat uit de voorziene tijd voor deze toets plus 1/3 extra examentijd voor alle studenten. De extra examentijd als individuele aanpassing is hierbij dus inbegrepen.
Evaluatie(s) voor de tweede examenkans
MomentVorm%Opmerking
Tweede examenperiodeKennis- en inzichtstoets in de examenreeks100,00De totale examentijd voor deze vaardigheidstoets bestaat uit de voorziene tijd voor deze toets plus 1/3 extra examentijd voor alle studenten. De extra examentijd als individuele aanpassing is hierbij dus inbegrepen.

Toetsing (tekst)

Toetsvorm (eerste examenkans/tweede examenkans):

1. Korte omschrijving van de toets: Deze toets bestaat uit een schriftelijk examen: waarin we kennis en vaardigheden meten.
Enerzijds meten we in het examen de kennis en het inzicht in de leerstof. Anderzijds meten de we cognitieve component van vaardigheden, wat wil zeggen dat wordt nagegaan of de student de theoretische kaders kan toepassen op een theoretische casus.

2. Toetsmethode: open vragen en casussen

3. Bron: gesloten boek

4. Toetsmedium: schriftelijk

5. Beoordelaar: lector