Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen
Business en Recht
Basisprincipes F&B-beheer32195/3473/2526/1/62
Studiegids

Basisprincipes F&B-beheer

32195/3473/2526/1/62
Academiejaar 2025-26
Komt voor in:
  • Graduaat logies-, restaurant- en cateringmanagement, trajectschijf 1
Dit is een enkelvoudig opleidingsonderdeel.
Studieomvang: 3 studiepunten
Titularis: Maerevoet Johan
Onderwijstalen: Nederlands
Kalender: Semester 2
Dit opleidingsonderdeel wordt gequoteerd op 20 (tot op een geheel getal).

Volgtijdelijkheid

Op dit opleidingsonderdeel is er geen volgtijdelijkheid van toepassing.
Tweede examenkans: wel mogelijk.
Tolereerbaarheid: Dit opleidingsonderdeel komt in aanmerking voor tolerantie onder de voorwaarden van de opleiding waarvoor je bent ingeschreven.
Totale studietijd: 78,00 uren

Korte omschrijving

Om goede zaken te doen in de wereld van eten en drinken moet je verder durven kijken dan de kookpot, het bord en het (wijn)glas. Je moet de kosten die achter elk gerecht en drank schuilen goed begrijpen en beheersen. Meten is weten. Zo is een Menu Item Sheet de basis voor het bepalen van de kostprijs en verkoopprijs van je gerechten. Door slim in te kopen en de voorraad goed te beheren krijg je controle over de ‘food cost’. Basisprincipes F&B-beheer besteed hieraan de nodige aandacht. Het helpt je te balanceren tussen de cijfers en het bord van de gast. Alleen in een gezonde en rendabele horecazaak is immers ruimte voor culinaire creativiteit, groei en ontwikkeling.

Meer details vind je in de STUDIEWIJZER van dit OLOD op DIGITAP.

OLR-Leerdoelen (lijst)

OLR 2: Je bent medeverantwoordelijk voor het voeren van een kwalitatief, actueel, rendabel en efficiënt verhuur- en /of verkoopbeleid van de afdeling.
Je bepaalt de verkoopprijs en brutowinst van een gerecht in functie van de gebruikte grondstoffen
Je formuleert een degelijke verwerkingsrichtlijn (o.a. via MIS (Menu Item Sheet)
Je werkt een Menu Item Sheet (MIS) uit voor een zelfstandig gerecht. Hierin zit een ingrediëntenlijst, kostprijsberekening, verkoopprijsberekening, receptuur en brutowinstberekening.
OLR 7: Je controleert, registreert en beheert voorraad, bestellingen en leveringen van de eigen afdeling.
Je beheert een eenvoudig voorraadsysteem (van aankoop tot uitgifte)
Je start een eenvoudig voorraadbeheersysteem (aankoop, ontvangst, stockage en uitgifte) binnen een horecazaak en analyseert de werking ervan
Je stelt een bestellijst en ingrediëntenlijst op voor een vooropgesteld gerecht.
Je berekent het (theoretische en werkelijke) foodcostpercentage a.d.h.v. een MIS

Leerinhoud

INHOUDSOPGAVE
ONDERDEEL: MIS / KOST- EN VERKOOPPRIJS
HOOFDSTUK 1: VOEDING- EN DRANKENCONTROLE )
1. Het belang van voeding- en drankencontrole
2. Wat is voeding- en drankencontrole?
3. De voordelen van voeding- en drankencontrole
4. De nadelen van voeding- en drankencontrole
HOOFDSTUK 2: DE MENU ITEM SHEET (MIS) 
1. Inleiding
2. De voordelen van het gebruik van een MIS
3. De nadelen van het gebruik van een MIS
4. De hoofding van de MIS
5. De ingrediëntenlijst
6. De receptuur
7. De presentatie
HOOFDFSTUK 3: HOEVEELHEDEN EN EENHEDEN 
1. Het bepalen van de hoeveelheden
2. Het bepalen van de eenheden
3. Maten en gewichten
4. Toepassingen
HOOFDSTUK 4: HET BEREKENEN VAN DE KOSTPRIJS 
1. Het bepalen van de netto eenheidsprijs
2. Btw tarieven bij de aankoop van voeding
3. Het bepalen van de netto kostprijs
4. Toepassingen
HOOFDSTUK 5: BEREKENEN VAN DE VERKOOPPRIJS 
1. Btw tarieven bij verkoop van voeding in de horeca
2. Toepassingen
3. Bedrijfsopbrengsten en bedrijfskosten
4. Berekenen van de verkoopprijs
5. Oefeningen
6. Het wijzigen van het voedingskostpercentage
7. De voedingskostmix
8. Toepassingen

HOOFDSTUK 6: KOSTEN BINNEN DE F&B AFDELING

1. Inleiding

2. Vaste, variabele, directe en indirecte kosten

HOOFDSTUK 7: HET BEREKENEN VAN DE BRUTOWINST 

1. Wat is de brutowinst en hoe drukken we dit uit?
2. Toepassingen
3. Verkoopprijs en brutowinst bij meeneemgerechten
Totaaloefeningen
ONDERDEEL: KOSTENCONTROLE BINNEN 

HOOFDSTUK 8: DE ACTUELE VOEDINGSKOST 
1. Inleiding
2. Berekening van de actuele voedingskost
HOOFDSTUK 9: KOSTENCONTROLE 
1. Inleiding
2. Mogelijke controles
3. Toepassingen
4. De kostenfactor
5. Toepassingen
6. De portioneringstest

7. Trends in de horeca
 
ONDERDEEL: AANKOOP & VOORRAAD
HOOFDSTUK 10: DE PRODUCTKEUZE 
HOOFDSTUK 11: DE LEVERANCIERSKEUZE 
HOOFDSTUK 12: TE BESTELLEN HOEVEELHEID 
HOOFDSTUK 13: DE VOORRAAD 
HOOFDSTUK 14: DE INVENTARIS 
HOOFDSTUK 15: DE GOEDERENSTROOM 
HOOFDSTUK 16: MAGAZIJNBEHEER 
ONDERDEEL: PRIJSZETTING IN DE HORECA
1. DE KOSTGEÖRIËNTEERDE PRIJSVORMING 
2. DE VRAAGGEÖRIËNTEERDE PRIJSVORMING 
3. DE CONCURRENTIEGEÖRIËNTEERDE PRIJSVORMING 
4. DE COST PLUS PRIJSVORMING 

Studiematerialen (lijst)

(Cursus)materiaal op de elektronische leeromgeving Digitap.Verplicht
  • Auteur: lector
(Cursus)materiaal van de lectorVerplicht
  • Auteur: Lector

Studiematerialen (tekst): Verplicht

  • Eigen cursusmateriaal: cursus aan te schaffen via Universitas.

Onderwijsorganisatie

Examentijd
Voorziene tijd voor toetsing2,00 uren
Werkvormen
Hoor- en/of werkcolleges12,00 uren
Practicum en/of oefeningen12,00 uren
Werktijd buiten de contacturen52,00 uren

Toetsing (lijst)

Evaluatie(s) voor de eerste examenkans
MomentVorm%Opmerking
Eerste examenperiodeKennis- en inzichtstoets in de examenreeks80,00
Eerste examenperiodeVaardigheidstoets permanent tijdens de lesweken (Permanente evaluatie)20,00Oefeningen m.b.t. MIS
Evaluatie(s) voor de tweede examenkans
MomentVorm%Opmerking
Tweede examenperiodeKennis- en inzichtstoets in de examenreeks80,00
Tweede examenperiodeVaardigheidstoets permanent tijdens de lesweken (Permanente evaluatie)20,00Oefening m.b.t de MIS

Toetsing (tekst)

Verwerkingsopdrachten permanent tijdens de lesweken: tijdens de lesweken werken de studenten een volledige MIS (Menu Item Sheet) uit (20 %) (zie meer info op Digitap).

Er wordt een schriftelijk examen (2u) georganiseerd voor de toetsing van zowel kennis als vaardigheden (80%).

Indien je voor de eerste examenperiode geslaagd bent voor de 'vaardigheidsproef permanent tijdens de lesweken' hoef je deze niet meer te maken voor de tweede examenperiode. De punten worden dan automatisch meegeteld bij de kennis- en inzichttoets in de tweede examenperiode. Indien je niet geslaagd bent voor de 'vaardigheidsproef permanent' vraag je voor eind juni een nieuwe opgave aan de lector. Deze dien je in voor de afgesproken deadline. In elk geval voor de tweede examenperiode. Het is de taak van de student om zelf een aangepaste opgave en deadline aan de lector te vragen.

De totale examentijd bestaat uit de voorziene tijd plus ¼ extra examentijd voor alle studenten. De extra examentijd als individuele aanpassing is hierbij dus reeds inbegrepen.

Meer details vind je in de studiewijzer van dit OLOD op DIGITAP.