Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen
Gezondheid en Wetenschap
Proefdierkunde20955/3518/2526/1/58
Studiegids

Proefdierkunde

20955/3518/2526/1/58
Academiejaar 2025-26
Komt voor in:
  • Bachelor in de biomedische laboratoriumtechnologie, trajectschijf 3
    Afstudeerrichting:
    • farmaceutische en biologische laboratoriumtechnologie
Dit is een enkelvoudig opleidingsonderdeel.
Studieomvang: 3 studiepunten
Men kan dit opleidingsonderdeel niet volgen binnen een
  • examencontract (met het oog op het behalen van een creditbewijs).
  • examencontract (met het oog op het behalen van een diploma).
Co-titularis(sen): De Raedt Marijke
Onderwijstalen: Nederlands
Kalender: Semester 1
Dit opleidingsonderdeel wordt gequoteerd op 20 (tot op een geheel getal).
Mogelijke grensdata voor leerkrediet: 01.12.2025 (Academiejaar)
Tweede examenkans: niet mogelijk.
Delibereerbaarheid/tolereerbaarheid: Dit opleidingsonderdeel komt in aanmerking voor deliberatie/tolerantie onder de voorwaarden van de opleiding waarvoor je bent ingeschreven.
Totale studietijd: 75,00 uren

Volgtijdelijkheid

Op dit opleidingsonderdeel is er geen volgtijdelijkheid van toepassing.

Korte omschrijving

De student verwerft inzicht en kennis in de proefdierkunde, zodat hij/zij op een zorgvuldige en verantwoorde manier kan werken met proefdieren in biomedisch onderzoek, conform met de huidige wetgeving.De student beoordeelt het welzijn van de proefdieren op een deskundige manier en neemt hierover adequate beslissingen.

Naast de theoretische uiteenzetting worden enkele relevante praktische vaardigheden aangeleerd.

OLR-Leerdoelen (lijst)

Labtechnicus BL - Taakanalyse en Planning laboratoriumwerkzaamheden
interpreteert de wetgeving rond proefdierkunde
benoemt de rassen en soorten proefdieren, alsook de huisvesting, verzorging en voeding van de dieren met aandacht voor het welzijn
extrapoleert de algemene anatomie en fysiologie naar de anatomie en fysiologie van de proefdieren
formuleert de 3v's en alternatieven voor dierproeven
herkent de voornaamste pathologiƫn en zoƶnosen bij proefdieren
formuleert microbiologische en genetische standaardisatie
Labtechnicus BL - Uitvoering laboratoriumwerkzaamheden
beschrijft hoe dieren gemanipuleerd en behandeld worden met respect en aandacht voor het welzijn
voert eenvoudige hechtingtechnieken en ingrepen uit
Labtechnicus BL - Verwerken en interpreteren
kiest de gepaste score bij ongerief

Leerinhoud

  • Algemene inleiding tot de proefdierkunde, historiek van het gebruik van proefdieren gekoppeld aan de wetgeving
  • Kennis van de anatomie en fysiologie specifiek voor kleine proefdieren.
  • Bespreking van de meest gebruikte soorten, rassen, en stammen van proefdieren, de huisvesting, kooiverrijking, voeding en proefdierhygiëne.
  • Bespreking van de voornaamste zoönosen, per agens (bacterie, parasiet, virus), per proefdiersoort: herkenning, behandeling en hoe zoönose voorkomen. De veiligheid voor het personeel en correct afvalbeheer 
  • De voornaamste pathologiën bij proefdieren, preventie, herkennen en behandelen.
  • Bespreking van factoren die het welzijn van proefdieren beïnvloeden: evaluatie van bioparameters voor stress, pijn, angst.
  • Proefdiervoeding gerelateerd aan onderzoek.
  • Welzijn van de proefdieren.
  • Anesthesie, analgesie, euthanasie bij proefdieren
  • Bespreking van de verschillende fasen van het proefdierkundig onderzoek, methodologiën, specifiek experimenteel gebruik van kleine proefdieren en standaardisering van dierproeven.
  • Uitdieping van de Genetica met de nadruk op genetische standaardisatie
  • Het belang van microbiologische standaardisatie
  • Bespreking van de ethiek rond proefdierkunde, met de nadruk op de 3 V's en alternatieven in de proefdierkunde
  • Werking van het animalarium met onder andere een bedrijfsbezoek
  • Manipulatie van de meest voorkomende proefdieren (immobiliseren/stoffen toedienen/monsterafname/seksen,...) 
  • Werkcolleges: manipulatie van proefdieren, aseptisch en steriel werken, dissectietechnieken, hechtingstechnieken, hechtmaterialen.

Studiematerialen (tekst): Verplicht

  • powerpoint slides beschikbaar op digitap learning AP
  • opdrachten voor HO en oefenvragen beschikbaar op digitap learning AP
  • Extra informatie en studiemateriaal wordt online beschikbaar gezet. 

Onderwijsorganisatie

Werkvormen
Hoor- en/of werkcolleges20,00 uren
  • Opmerking: de effectieve werkvorm wordt gecommuniceerd via digitap
Practicum en/of oefeningen8,00 uren
Vormen van groepsleren
Werkplekleren en/of stage
Werktijd buiten de contacturen47,00 uren

Toetsing (lijst)

Evaluatie(s) voor de eerste examenkans
MomentVorm%Opmerking
Eerste examenperiodeKennis- en inzichtstoets permanent tijdens de lesweken (Permanente evaluatie)100,00

Toetsing (tekst)

De student dient verplicht aanwezig te zijn op alle praktische activiteiten van dit opleidingsonderdeel. Aanwezigheid is verplicht tijdens de labo’s omdat tijdens deze contactmomenten praktische beroepsvaardigheden worden aangeleerd die uitsluitend onder begeleiding kunnen plaatsvinden tijdens de ingeroosterde bijeenkomsten.

De student die weigert de opgelegde opdrachten uit te voeren, wordt uitgesloten voor een FELASA B certificaat. 

(Voor het behalen van het Felasa B certificaat zijn ook onderdelen van andere OLODs noodzakelijk.)

Bij elke afwezigheid behaalt de student een 0 score op het betreffende deelexamen.
De student kan per reeks (reeks te specifiëren als opleidingsonderdeel, facet of …) maximaal 1 gemiste praktijksessie inhalen in overleg met alle betrokken lectoren en dit enkel indien het organisatorisch mogelijk is. De student neemt het initiatief om binnen de 3 kalenderdagen na de gemiste praktijksessie met de betrokken lectoren deze inhaalsessie in te plannen.
Deelexamens die om didactische of organisatorische redenen niet kunnen ingehaald worden, geven geen recht op een inhaalexamen.

Bij langdurige gewettigde afwezigheid contacteert de student het opleidingshoofd.

Studenten die de voorbereidende taken onvoldoende hebben uitgevoerd worden niet toegelaten tot de praktijksessie. De student haalt 0 voor de gemiste sessie.

Elke student, die conform de werkinstructies door de lector de toegang tot de labs of praktijklokalen ontzegd wordt, haalt een 0 voor deze sessie.

Voor studenten die dit opleidingsonderdeel volgen in een formule van werkplekleren (of uitwisselingssemester in het buitenland) worden de reguliere praktijksessies/leerdoelen en evaluaties waar mogelijk vervangen. Afspraken zijn terug te vinden in de syllabus werkplekleren.