Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen
Gezondheid en Wetenschap
Ontmoetingen met je brein35566/3537/2526/1/59
Studiegids

Ontmoetingen met je brein

35566/3537/2526/1/59
Academiejaar 2025-26
Komt voor in:
  • Bachelor in de toegepaste psychologie, trajectschijf 2
    Keuzepakket:
    • Keuzepakket 3-jarig programma, 2de jaar (DAG en AVOND)
    • Keuzepakket 3-jarig programma, 3de jaar (DAG en AVOND)
    • Keuzepakket 4-jarig programma (DAG en AVOND)
Dit is een enkelvoudig opleidingsonderdeel.
Studieomvang: 3 studiepunten
Men kan dit opleidingsonderdeel niet volgen binnen een
  • examencontract (met het oog op het behalen van een creditbewijs).
  • examencontract (met het oog op het behalen van een diploma).
Titularis: Schoenmakers Annelies
Onderwijstalen: Nederlands
Kalender: Semester 2
Dit opleidingsonderdeel wordt gequoteerd op 20 (tot op een geheel getal).
Mogelijke grensdata voor leerkrediet: 15.03.2026 (2de semester)
Tweede examenkans: wel mogelijk.
Delibereerbaarheid: Voor dit opleidingsonderdeel moet je slagen (wordt nooit gedelibereerd).
Totale studietijd: 75,00 uren

Volgtijdelijkheid

Op dit opleidingsonderdeel is er geen volgtijdelijkheid van toepassing.

Korte omschrijving

Ons brein vormt de kern van wie we zijn. Het is niet alleen het orgaan dat ons in leven houdt, maar ook het centrum van onze identiteit. Het vormt de basis van hoe we de wereld ervaren, hoe we omgaan met anderen en hoe we onszelf begrijpen. Maar hoe is dit brein tot stand gekomen? En wat gebeurt er met ons als de hersenen niet goed functioneren? Hoe slaan we kennis op over onze omgeving? Welke breinbehandelingen zijn voorhanden? Wat is de impact van sociale media? En hoe kunnen we complotdenken begrijpen? Om een antwoord te bieden op deze vragen gaan we in op 5 boeiende thema’s.
• Evolutionaire psychologie: Hoe is ons brein tot stand gekomen doorheen de evolutie? Hoe onderscheiden we ons van andere diersoorten? Vinden we de oeroude structuren nog steeds terug in onze hersenen van vandaag? Wat voor impact heeft dit op ons dagelijks leven?
• Neurobiologie: Wat weten we al over de oorzaak en biologische basis van psychische aandoeningen? Welke hersenmechanismen liggen aan de basis? Hoe kunnen we vanuit deze kennis de verschillende symptomen begrijpen?
• Concepten en categorieën: Hoe kunnen we kennis van onze omgeving opslaan in ons brein? Welke theorieën bestaan er over deze organisatie? Wat leren wetenschappelijke studies ons hierover? Welke problemen en stoornissen zijn gelinkt aan moeilijkheden binnen deze circuits?
• Behandelingen van het brein: Hoe ging men vroeger om met psychische stoornissen? Wanneer zijn de eerste breinbehandelingen ontstaan? Wat hebben we hieruit geleerd? Hoe ziet de praktijk van breinbehandelingen vandaag de dag eruit en welke opties liggen er nog voor de toekomst? We bekijken technieken zoals elektroconvulsietherapie, deep brain stimulation, rTMS, enzovoorts.
• Ons brein in het digitale tijdperk: Hoe komen complottheorieën tot stand? Hoe werken sociale media? Wat is de impact hiervan op de werking van onze hersenen? Wat zijn potentiële problemen? En hoe vaardig is ons brein in het omgaan met deze artificiële wereld, wat is de invloed van ‘biases’ of ‘fake news’?

OLR-Leerdoelen (lijst)

Plan van aanpak
in een casus de inzetbaarheid van nieuwe hedendaagse technieken (bv., deep brain stimulation, neuroimaging...) in de behandeling van specifieke psychische stoornissen gemotiveerd beoordelen
de evolutie van gehanteerde technieken doorheen de geschiedenis in eigen woorden uitleggen
voor- en nadelen van het gebruik van verschillende technieken in het behandelen van specifieke, psychische stoornissen gemotiveerd beoordelen
de evolutionaire ontwikkeling van het brein in eigen woorden uitleggen
het effect van de evolutionaire ontwikkeling van het brein op werking van het brein van en de wijze van informatieverwerking toelichten aan de hand van een voorbeeld
op basis van een casus aangeven hoe (kennis over) de biologische basis van psychische aandoeningen de behandeling ervan beïnvloedt
op basis van een casus het effect van de digitale wereld (bv., sociale media, complottheorieën, fake news...) op ons brein verklaren
de theoretische modellen met betrekking tot concepten en categorieën in eigen woorden uitleggen
aan de hand van een casus de invloed van specifieke neuropsychologische aandoeningen op de verwerking van concepten en categorieën toelichten
Psychodiagnostiek
de biologische basis van specifieke psychische aandoeningen (bv., depressie...) in eigen woorden uitleggen

Leerinhoud

  • Evolutionaire psychologie
  • Neurofylogenese
  • Culturele (r)evolutie
  • Drievoudige brein
  • Neuro-ontogenese
  • Neurobiologie van depressie: 5 hypothesen (neurotransmitters, HPA-as, inflammatie, neuroplasticiteit, functionele connectiviteit)
  • Concepten en categorieën: belangrijke begrippen, onderzoeksmethoden, theorieën en wetenschappelijke bevindingen, gevolgen, ziektebeelden (agnosie, amnesie
  • Behandelingen van het brein, geschiedenis en toekomst (trepanatie, lobotomie, craniotomie, ECT, DBS/ aDBS, rTMS, medicatie, psychedelica, ...
  • Complotdenken (adaptieve complothypothese, onderliggende mechanismen, gevolgen, prevalentie, omgaan met)
  • Sociale media: werkingsmechanismen, sociale mediaverslaving, neurobiologie van sociale media verslaving, omgaan met sociale media)

Studiematerialen (tekst): Verplicht

- studiewijzer en schrijfwijzer als leermiddel
- leermateriaal op Digitap

Onderwijsorganisatie

Dagtraject
Hoor- en/of werkcolleges (dagtraject)20,00 uren
  • Omschrijving: 20h hoorcollege
Werktijd buiten de contacturen (dagtraject)55,00 uren
Flexibel traject
Hoor- en/of werkcolleges (flexibel traject)16,00 uren
  • Omschrijving: 16h hoorcollege
Werktijd buiten de contacturen (flexibel traject)59,00 uren

Toetsing (lijst)

Evaluatie(s) voor de eerste examenkans
MomentVorm%Opmerking
Eerste examenperiodeKennis- en inzichtstoets in de examenreeks60,00Zie studiewijzer op Digitap; digitaal examen
Toetsvorm: kennis- en inzichtstoets
Toetsmethode: open en/of gesloten vragen
Toetsmedium: digitaal
Toetsbron: gesloten boek
Beoordelaar: lector
Eerste examenperiodeKennis- en inzichtstoets in de examenreeks40,00Zie studiewijzer op Digitap; digitaal examen
Toetsvorm: kennis- en inzichtstoets
Toetsmethode: casus
Toetsmedium: digitaal
Toetsbron: gesloten boek
Beoordelaar: lector
Evaluatie(s) voor de tweede examenkans
MomentVorm%Opmerking
Tweede examenperiodeKennis- en inzichtstoets in de examenreeks60,00Zie studiewijzer op Digitap; digitaal examen
Toetsvorm: kennis- en inzichtstoets
Toetsmethode: open en/of gesloten vragen
Toetsmedium: digitaal
Toetsbron: gesloten boek
Beoordelaar: lector
Tweede examenperiodeKennis- en inzichtstoets in de examenreeks40,00Zie studiewijzer op Digitap; digitaal examen
Toetsvorm: kennis- en inzichtstoets
Toetsmethode: casus
Toetsmedium: digitaal
Toetsbron: gesloten boek
Beoordelaar: lector

Toetsing (tekst)

Opmerking m.b.t. digitaal examen:

De totale examentijd voor het digitaal examen (zie hoger) bestaat uit de voorziene tijd voor deze toets plus 1/4e extra examentijd voor alle studenten. De extra examentijd als individuele aanpassing is hierbij dus inbegrepen. De totale examentijd bedraagt dus 120 minuten voor alle studenten.