Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen
Gezondheid en Wetenschap
Zwangerschap 129743/3542/2526/1/19
Studiegids

Zwangerschap 1

29743/3542/2526/1/19
Academiejaar 2025-26
Komt voor in:
  • Bachelor in de vroedkunde, trajectschijf 1
  • International programmes Health and Life Science
Dit is een enkelvoudig opleidingsonderdeel.
Studieomvang: 9 studiepunten
Titularis: Gooris Giovanna
Andere co-titularis(sen): Bernaerts Brigitte, Boeynaems Els, Bosmans Valerie, Brouns Miek, De Bock Vanessa, Driessen Els, Goiris Johan, Meyvis Inge, Rimaux Sophie, Steegen Stefanie, Stiers Mieke, Van de Craen Natacha, Vanden Bergh Leen, Van Hemelrijk Kaatje, Van Leugenhaege Luka, Verheyen Veerle
Co-titularis(sen) zijn nog niet (allemaal) gekend.
Onderwijstalen: Nederlands
Kalender: Semester 1
Dit opleidingsonderdeel wordt gequoteerd op 20 (tot op een geheel getal).
Mogelijke grensdata voor leerkrediet: 01.12.2025 (1ste semester)
Tweede examenkans: wel mogelijk.
Delibereerbaarheid: Voor dit opleidingsonderdeel moet je slagen (wordt nooit gedelibereerd).
Totale studietijd: 225,00 uren

Volgtijdelijkheid

Op dit opleidingsonderdeel is er geen volgtijdelijkheid van toepassing.

OLR-Leerdoelen (lijst)

1. Fysiologie, zorg en begeleiding
De student benoemt de verschillende fasen in de ontwikkeling van het ongeboren kind per specifiek lichamelijk stelsel
De student bepaalt de zwangerschapsduur op basis van de fundushoogte van een vooropgestelde casus
De student berekent de zwangerschapsduur aan de hand van de zwangerschapsschijf
De student berekent de zwangerschapsduur op basis van de regel van Naegle
De student beschrijft de functionele veranderingen van het menselijk lichaam tijdens de zwangerschap
De student beschrijft de signalen die het begin van de arbeid kunnen aankondigen
De student beschrijft en verduidelijkt de bloedsomloop bij het ongeboren kind
De student beschrijft wat gezonde voeding inhoudt op basis van de voedingsdriehoek
De student demonstreert de handgrepen van Leopold en handelt volgens de basisprincipes van zorg
De student demonstreert het opnemen van de bloeddruk en handelt volgens de basisprincipes van zorg
De student evalueert voeding- en levensstijl en geeft gepast advies
De student identificeert de anatomie en fysiologie van de voortplantingsorganen
De student onderkent de normaalwaarden van de vitale parameters
De student onderkent de verschillende elementaire voedingsstoffen
De student rubriceert de verschillende methoden tot het vaststellen van de zwangerschapsduur
De student schetst de verschillende fasen van ovulatie tot implantatie
De student verduidelijkt de diagnosemogelijkheden van een beginnende zwangerschap
De student verduidelijkt de symptomen van een beginnende zwangerschap
De student kan de verloskundige parameters uitvoeren tijdens het prenataal onderzoek in het 1ste, 2de en 3de trimester van de zwangerschap
De student kan de verschillende fasen van de embryonale ontwikkeling aantonen op beeldmateriaal
De student identificeert en beschrijft de anatomie en fysiologie van het ademhalingsstelsel
De student identificeert en beschrijft de anatomie en fysiologie van het cardiovasculair stelsel
De student voert in een gesimuleerde omgeving een prenatale raadpleging correct uit bij een laag risico zwangerschap
De student heeft inzicht in de ouderschapsbeleving en de partnerrelatie tijdens de zwangerschap en kan hierbij adviezen verstrekken
2. Risicodetectie/ risicoselectie
De student beschrijft de metingen bij een structurele echografie tijdens het tweede trimester van de zwangerschap
De student beschrijft de normaalwaarden van de routine (laboratorium) onderzoek bij het eerste prenataal onderzoek in het 1e trimester van de zwangerschap op basis van een vooropgestelde casus
De student ordent en beschrijft de stappen in een eerste prenataal onderzoek in het 1e trimester van de zwangerschap op basis van een vooropgestelde casus
De student hanteert de verloskundige indicatielijst en de nationale richtlijnen
De student beschrijft de normaalwaarden van de routine (laboratorium) onderzoek bij het prenataal onderzoek in alle trimesters van de zwangerschap op basis van een vooropgestelde casus
3. Pathologie, zorg & begeleiding
De student demonstreert een bloedname en handelt volgens de basisprincipes van zorg
4. Psychosociale context
De student (herkent en) beschrijft psychologische en psychosociale veranderingen van de vrouw tijdens de zwangerschap
6. Gezondheidspromotie
De student evalueert voeding- en levensstijl en geeft gepast advies
De student informeert de vrouw en partner correct en geeft efficiënte instructies bij signalen van beginnende arbeid
7. Samenwerking en communicatie met zorgvragers en zorgverleners
De student hanteert de SBAR-methode bij het communiceren met andere hulpverleners
De student reproduceert de organisatie van de prenatale zorg in ons land
8. Coaching
De student past de verschillende elementaire sociale vaardigheden toe binnen verschillende gesprekstechnieken
10. Evidence-based zorg
De student beschrijft verschillende verloskundige modellen en kan de onderlinge verschillen benoemen
De student definieert het begrip evidence based midwifery
11. Kwaliteitsvolle zorg
De student hanteert een wetenschappelijk onderbouwd model bij het plannen van de zorg op basis van een vooropgestelde casus

Leerinhoud

Om als toekomstige proactieve vroedvrouw te acteren in een steeds veranderende zorgomgeving is een daartoe ondersteunende persoonlijke en professionele leeromgeving nodig. De opleiding bachelor in de vroedkunde aan de AP hogeschool is opgebouwd aan de hand van zes levensfasen waarin de vroedvrouw een cruciale rol speelt. De concrete uitwerking van de opleidingsonderdelen gebeurt volgens het didactisch concept van Merriënboer. Elke levensfase neemt één of meerdere weken in beslag. Binnen elke levensfase wordt een duidelijke vaste weekstructuur gehanteerd:
• Time to learn: de fysiologische benadering van alle aspecten met betrekking tot de zwangerschap. Voorbeelden van lesinhouden in deze fase zijn: embryologie, seksualiteit en relatiebeleving, een prenatale consultatie, de organisatie van de gezondheidszorg, vitale parameters....
• Time to prepare: studenten krijgen de tijd om het theoretisch aanbod te verwerken en zich voor te bereiden op de hands on training/casestudy + E Learnings ter voorbereiding en Geïntegreerde HOT ter afsluiting van dit OLOD
• Hands on training: het vaardigheidsonderwijs speelt een centrale ondersteunende rol in de opleiding met als doel de studenten in een veilige en gesimuleerde omgeving technische basis-, verloskundige en neonatale vaardigheden, gebaseerd op authentieke beroepssituaties, aan te leren. Tijdens deze fase wordt er bijvoorbeeld geoefend op het nemen van de bloeddruk, het beluisteren van de foetale harttonen, de handgrepen van Leopold, de basismetingen bij een echo enz.
• Casestudy: de verworven kennis wordt op dit moment geïntegreerd door middel van casusbesprekingen in kleinere groepen onder begeleiding van docenten en werkveldpartners. De studenten worden gestimuleerd om een kritische onderzoeksattitude aan te meten door hen continu uit te dagen de casestudys te onderbouwen met wetenschappelijke literatuur. Deze case studys zitten ook doorspekt met internationale en crossculturele competenties.

Studiematerialen (lijst)

LaptopVerplicht
Startpakket Bachelor in de VroedkundeVerplicht€ 130,00
  • Auteur: Team bachelor in de vroedkunde
Handboek verloskundeVerplicht€ 48,25
  • Auteur: Jacquemyn, Y.
Voeding bij gezondheid en ziekteVerplicht€ 79,95
  • Auteur: N. Stegeman
Anatomie en fysiologie, 8ste editie (MyLab)Aanbevolen€ 94,95
  • Auteur: Frederic H. Martini Edwin F. Bartholomew
Borstvoeding handleiding voor de zorgverlenerAanbevolen€ 27,50
  • Auteur: Borstvoedingorganisatie La Leche League
Geletterdheid in de gezondheidswetenschappenAanbevolen€ 32,50
  • Auteur: Mira Meeus, Nick Gebruers en Michel Mertens
Gespreksvaardigheden voor verloskundigenAanbevolen€ 47,50
  • Auteur: Merkx, J.
Leerboek intensive-care-verpleegkunde neonatologieAanbevolen€ 182,00
  • Auteur: G.T.W.J. van den Brink, I.J. Hankes Drielsma, S.G.M. van Driessen, E. te Pas
Veilig zwangerAanbevolen€ 39,99
  • Auteur: B. Smulders, M. Croon
Digitap APVerplicht
  • Auteur: AP Hogeschool Antwerpen

Onderwijsorganisatie

Werkvormen
Hoor- en/of werkcolleges66,00 uren
  • Opmerking: Introductiedag (3h)
    Toelichting stationsproeven (stoefs) (1h)
    Evidence based midwifery (2h)
    Klinisch redeneren (2h)
    Menselijke voortplanting (gastdocent-7h)
    Anatomie: cardiovasculair stelsel (4h)
    Anatomie: Ademhalingsstelsel (4h)
    Embryologie (gastdocent-7h)
    Basisprincipes van zorg (1h)
    Vitale parameters (2h)
    Diagnose + symptomen zwangerschap (1h)
    Prenataal onderzoek (2h)
    Prenataal consult (2h)
    Organisatie Gezondheidszorg (2h)
    Ouderschapsbeleving en partnerrelatie (gastdocent-1h)
    Voedingsleer (gastdocent-6h)
    Functionele verschijnselen (3h)
    Zorgmodellen in de verloskunde (2h)
    Ontwikkeling van het ongeboren kind (gastdocent-3h)
    Handgrepen van Leopold + liggingen (2h)
    Psychologische veranderingen tijdens de zwangerschap (gastdocent-3h)
    Seksualiteit (2h)
    Gezondheidspromotie 'tekenen' (2h)
    Evidence based practice, vroedvrouw als onderzoeker - digitaal leerpad (2h)
Practicum en/of oefeningen8,00 uren
  • Opmerking: HOT (4h)
    GOEF (4h)
Vormen van groepsleren10,00 uren
  • Opmerking: Maatwerk (4h)
    Case Study (6h)
Werktijd buiten de contacturen141,00 uren

Toetsing (lijst)

Evaluatie(s) voor de eerste examenkans
MomentVorm%Opmerking
Eerste examenperiodeKennis- en inzichtstoets in de examenreeks90,00Vertrekkende vanuit een aantal situatieschetsen zullen vragen gesteld worden vanuit de verschillende gedoceerde invalshoeken op de niveau's zoals aangegeven in de toetsmatrijs. Deze kennistoets zal digitaal worden bevraagd wanneer dit roostermatig mogelijk is. Anders wordt het een reguliere schriftelijke bevraging. De totale examentijd voor deze kennis- en inzichtstoets bestaat uit de voorziene tijd voor deze toets plus ¼ extra examentijd voor alle studenten. De extra examentijd als individuele aanpassing is hierbij dus inbegrepen.
Eerste examenperiodeVaardigheidstoets eenmalig tijdens de lesweken10,00Stationsproeven.
Evaluatie(s) voor de tweede examenkans
MomentVorm%Opmerking
Tweede examenperiodeKennis- en inzichtstoets in de examenreeks90,00Vertrekkende vanuit een aantal situatieschetsen zullen vragen gesteld worden vanuit de verschillende gedoceerde invalshoeken op de niveau's zoals aangegeven in de toetsmatrijs. Deze kennistoets zal digitaal worden bevraagd wanneer dit roostermatig mogelijk is. Anders wordt het een reguliere schriftelijke bevraging. De totale examentijd voor deze kennis- en inzichtstoets bestaat uit de voorziene tijd voor deze toets plus ¼ extra examentijd voor alle studenten. De extra examentijd als individuele aanpassing is hierbij dus inbegrepen.
Tweede examenperiodeVaardigheidstoets in de examenreeks10,00Stationsproeven.

Toetsing (tekst)

De toetsinhouden staan uitvoerig verduidelijkt op digitap onder het kopje 'Evaluatie'.

Voor dit opleidingsonderdeel worden één of meerdere evaluaties (bijvoorbeeld: kennistoets/ vaardigheidstoets/projectopdracht…) georganiseerd die je kan terugvinden onder het luikje 'toetsing lijst'.

Indien je niet hebt deelgenomen aan één of meerdere van deze evaluaties, dan krijg je als eindresultaat voor het gehele opleidingsonderdeel een code “f” van “Fail” en slaag je niet voor dit opleidingsonderdeel. Je hebt dan onvoldoende bewezen de competenties van het opleidingsonderdeel te beheersen. 

Wanneer je als student in de eerste examenperiode voor dit opleidingsonderdeel als geheel niet slaagt (score of code “fail”), maar voor één of meerdere deelexamens een cijfer behaalt dat ten minste 10 op 20 bedraagt, dan wordt dit cijfer overgedragen naar de tweede examenperiode en kan je dit deelexamen niet hernemen in de tweede examenperiode. Deelexamens waarvoor je in de eerste examenperiode minder dan 10 op 20 behaalde, mag je wel hernemen in de tweede examenperiode. De punten per deelexamen kan je telkens terugvinden bij de deelresultaten op iBamaflex.

Neem je aan geen enkel van de evaluaties deel dan zal dit opleidingsonderdeel in zijn geheel als beoordeling de code ‘NIET DEELGENOMEN’ krijgen. Deelname aan de tweede examenperiode blijft mogelijk.